برپایی امپراطور روم در تخت جمشید | ماجرای تفاهم ۳۰ میلیاردی میراث فارس و شهرداری مرودشت چیست؟

صدای میراث: مدیر کل میراث فرهنگی استان فارس با امضای تفاهمنامه ای به ارزش ۳۰ میلیارد تومان با شهرداری مرودشت متعهد به پرداخت ۱۰ میلیارد تومان از بودجه میراث فرهنگی به شهرداری مرودشت برای ساماندهی میدان ملل و نصب نماد امپراطور روم  در تخت جمشید شد.

متن این تفاهمنامه که درست پس از انتشار نامه پس گرفتن شکایت مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس از شهرداری مرودشت بابت معدنکاوی در کوه رحمت تخت جمشید در اختیار صدای میراث قرار گرفته است، در اولین روز اسفندماه سالجاری به امضای محمد ثابت اقلیدی، مدیر میراث فرهنگی استان فارس و محمدرضا زارعی، شهردار مرودشت رسیده است.

ببراز بازوبندی، فعال میراث فرهنگی شهرستان مرودشت دو روز قبل در گفت وگو با صدای میراث درباره پس گرفتن شکایت میراث فرهنگی از شهرداری مرودشت بابت معدنکاوی غیرقانونی و تخریب های صورت گرفته در کوه رحمت تخت جمشید که در حریم درجه دو این میراث جهانی قرار گرفته است اعلام کرد که تبانی بزرگی صورت گرفته و مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس باید پاسخ دهد که چرا ابتدا مخالف معدنکاوی در کوه رحمت تخت جمشید بوده و حالا با پس گرفتن شکایت از شهرداری مرودشت موافق معدنکاوی است؟

او گفته بود پس گرفتن شکایت میراث فرهنگی استان فارس از شهرداری مرودشت پس از آن انجام گرفته که مدیرکل میراث فرهنگی این استان به معدن سنگ شکن شهرداری در کوه رحمت تخت جمشید دعوت شد و آنجا وعده هایی برای ساخت پارکینگ تخت جمشید از سوی شهرداری مرودشت دریافت کرد.

پول پاشی برای ساماندهی میدان ملل

دو روز پس از این اظهارات تفاهمنامه ۳۰ میلیارد تومانی شهرداری مرودشت و میراث فرهنگی استان فارس که به تازگی امضا شده است به صدای میراث ارسال شده که بر اساس آن اداره کل میراث فرهنگی استان فارس متعهد به پرداخت ۱۰ میلیارد تومان از بودجه میراث فرهنگی این استان به شهرداری مرودشت برای ساماندهی میدان ملل تخت جمشید و نصب «المان والرین» امپراطور روم در جاده منتهی به تخت جمشید شود.

والرین امپراطور روم سال ۲۶۰ میلادی از شاپور یکم پادشاه ساسانی در نبرد ادسا شکست خورد و همراه با سربازان و سناتورهای خود به اسارت این شاه ساسانی درآمد. این در حالی است که تخت جمشید یک اثر هخامنشی است و هیچ ارتباطی با دوره ساسانی ندارد. تخت جمشید در سال ۵۱۸ پیش از میلاد مسیح و دستکم بیش از ۷۵۰ سال قبل از شکل گیری حکومت ساسانیان احداث شده است. بنابراین جای تامل است که چرا ساماندهی میدان ملل تخت جمشید که از وظایف ذاتی شهرداری مرودشت است باید با بودجه میراث فرهنگی که بهتر است صرف مرمت آثار تخت جمشید شود. انجام شود.

در حالی که بهتر است این پول پاشی برای ساماندهی یک میدان و نصب المان دوره ساسانی توسط شهرداری کازرون در ورودی محوطه باستانی بیشاپور که شاپور یکم ساسانی پس از پیروزی بر والرین امپراطور روم دستور ساخت آن را داد نصب می شد.

تخصیص بودجه برای گذاشتن برپا کردن  امپراطور روم  در تخت جمشید

توافق ۳۰ میلیارد تومانی میراث فرهنگی استان فارس و شهرداری مرودشت برای ساماندهی یک میدان و نصب یک المان در آن و آسفالت ریزی و مسیرسازی برای تردد آمبولانس و خودروهای امدادی در بلوار منتهی به تخت جمشید در حالی امضا شده است ورودی تخت جمشید در حریم این محوطه میراث جهانی قرار دارد و هرگونه عملیات عمرانی در آن خلاف قانون است.

اما پرسش مهمتر آن است که چرا در حالی که یک سال است بودجه تخت جمشید قطع شده و آثار تاریخی این محوطه باستانی، نیازمند مرمت است و موزه تخت جمشید هنوز نیازمند تامین اعتبار است، ۳۰ میلیارد تومان در تعامل و تفاهم مشترک میراث استان فارس و شهرداری مرودشت باید صرف ساماندهی یک میدان در بلوار تخت جمشید شود؟

حتی اگر اداره میراث فرهنگی استان فارس علاقه ای به تخصیص این بودجه به تخت جمشید نداشت، باز هم می توانست ۱۰ میلیارد تومان پرداخت سهم خود به شهرداری مرودشت برای ساماندهی یک میدان که صد البته از وظایف اصلی شهرداری مرودشت است، دستکم ۱۰ نقش برجسته نیازمند مرمت در استان فارس را مرمت کند. حتی می توانست این مبلغ را صرف جلوگیری از فروریختن قلعه دختر فیروزآباد کند. اگر حتی به این موضوع هم فکر نکرده بود باز هم می توانست ۱۰ میلیارد تومان سهم اولیه خود برای نصب المان بی معنای والرین امپراطور روم وسط میدان ملل تخت جمشید را صرف مقاوم سازی یا نجات بخشی بناهای تاریخی برجای مانده از دوره قاجار در بافت تاریخی شیراز کند تا از فروریختن و فرسودگی آن ها جلوگیری شود.

۳۰۰ میلیارد تومان پول نفت برای میراث فارس چه شد؟

جالب آن که مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس نتوانست حتی ۳۰۰ میلیارد تومان بودجه ای که به شکل بیسابقه و برای نخستین بار در تاریخ کشور از محل مسئولیت اجتماعی وزارت نفت در دولت گذشته به میراث فرهنگی استان فارس تخصیص یافت را با برنامه صرف مرمت و نجات بخشی و حفاظت آثار تاریخی این استان کند و در نهایت بیش از نیمی از این بودجه بازگشت خورد و میراث فرهنگی این استان نتوانست از آن به نحو شایسته استفاده کند.

نیمی از بودجه باقیمانده از ۳۰۰ میلیارد تومان بودجه تخصیص یافته از محل مسئولیت اجتماعی وزارت نفت برای نجات آثار تاریخی استان فارس نیز به زودی بازگشت می خورد و حالا مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس احتمالا و براساس آنچه در تفاهمنامه با شهرداری مرودشت امضا کرده است، ۱۰ میلیارد تومان از بودجه باقیمانده وزارت نفت را به دستگاهی دیگر یعنی به شهرداری مرودشت داده است تا صرف ساماندهی یک میدان و نصب یک المان بی ربط به تخت جمشید کند.

در حالی که ۳۰۰ میلیارد تومان بودجه تخصیص یافته وزارت نفت قرار بود صرف مرمت و نجات بخشی برخی از ۳ هزار اثر شناسایی شده این استان و بیش از ۵۰۰ بنای باستانی موجود در آن شود. اما نیمی از این بودجه به دلیل نداشتن برنامه و ناآگاهی از چگونگی هزینه کرد آن بازگشت خورده و بزرگترین شانس استان فارس برای زنده کردن آثار تاریخی این استان در وضعیتی که بودجه وزارت میراث فرهنگی قادر به نجات آثار تاریخی این استان نیست از دست رفته است.

۳۰ میلیارد تومانی که می توانست چه کارهایی شود؟

مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس و شهردار مرودشت براساس تفاهمنامه ای که به امضای محمد ثابت اقلیدی و محمدرضا زارعی رسیده است، به راحتی حاضر شده اند ۳۰ میلیارد تومان بودجه را صرف ساماندهی میدان و احتمالا آسفالت ریزی ومسیرسازی بلوار تخت جمشید کنند،  اما حاضر نشده اند این تفاهمنامه را برای تجهیز تخت جمشید و محوطه های باستانی مرودشت به دوربین های مدار بسته و روشنایی شبانه این محوطه ها کنند تا آثار و محوطه های باستانی این محدوده از هجوم حفاران غیرمجاز در امان بماند.

جالب است که ۳۰ میلیارد تومان بودجه باید صرف ساماندهی یک میدان و نصب یک المان کاملا بی ارتباط با تاریخ تخت جمشید در مسیر ورودی این اثر شود اما یگان حفاظت میراث فرهنگی تخت جمشید هزینه تامین سوخت و وسایل نقلیه خود را نداشته باشد. اصلا تجهیزات مراقبتی از محوطه های باستانی را نداشته باشد. باید از مدیر میراث فرهنگی استان فارس پرسید با ۳۰ میلیارد تومان بودجه ای که برای میدان سازی در تخت جمشید می شود، چند دستگاه موتورسیکلت و تجهیزات حفاظتی برای یگان حفاظت میراث فرهنگی استان فارس و تخت جمشید و مرودشت تامین می شد؟ چند دستگاه دوربین حفاظتی برای پاسداری از محوطه های باستانی تخت جمشید و مرودشت و پاسارگاد می توانست تامین شود؟ چند سیستم روشنایی برای پایش محوطه های تاریخی این منطقه نصب می شد؟ با ۳۰ میلیارد تومان بودجه چه تعداد اثر نیازمند مرمت در تخت جمشید می توانست زنده شود؟

همین سال قبل بود که دکتر محمد سهرابی، گلسنگ شناس بارها از نیاز تخت جمشید برای انجام مطالعات مرتبط با گلسنگ‌شناسی خبر داد و اعلام کرد که این پروژه نیازمند ۱.۵ میلیارد تومان تامین اعتبار است. اما هر چه فریاد برآورد در همان استان فارس گوش شنوایی نیافت و در آخر به فکر راه اندازی لینک دریافت کمک های مردمی با همکاری یکی از پژوهشکده های کشور افتاد که آن هم به نتیجه نرسید و سرانجام کار را رها کرد و اصلا از ایران رفت.

درست در چنین شرایطی است که ۳۰ میلیارد تومان بودجه فقط برای ساماندهی یک میدان در ورودی تخت جمشید و نصب نمایشی یک المان بی ارتباط با این محوطه میراث جهانی و فضای سبز سازی میدان و آسفالت ریزی و مسیرسازی برای تردد خودرهای امدادی در نظر گرفته شده است. بی آن که اولویت های تخت جمشید و میراث فرهنگی استان فارس در نظر گرفته شود. باقیمانده پول نفت هم که فقط به میراث فرهنگی استان فارس تخصیص یافته بود احتمالا یا شبیه به تفاهم و تعاملی که میرا ثفرهنگی فارس و شهرداری مرودشت کرده اند، یا به دستگاه های دیگر پرداخت می شود و یا بدون وجود برنامه برای صیانت از آثار تاریخی فارس با این پول بازگشت می خورد و بلااستفاده می شود.