رسول حاجی باقری
دبیر گروه مردمی دیده‌بان استهبان
چندی پیش خبری مبنی بر ورود تعداد زیادی شتر از کشور قطر به چند شهرستان استان فارس در فضای مجازی منتشر شد. برخی مسئولان موضوع را تأیید و برخی تکذیب کردند. اما عکس و فیلم های موجود این تعارض را بر نمی‌تابید.
برای کسب اطلاعات دقیق‌تر، طی تماس تلفنی با یکی از مسئولین ذی‌ربط در شهرستان اقلید ماجرا را جویا شدم. او حضور شتر در محدوده آن شهرستان را تایید کرد و گفت: «چند روزی است که حدود ۲۰۰ شتر در مراتع این شهرستان دیده شده‌اند و پس از بررسی و نظارت متوجه شدیم که ظاهرا متعلق به دامداران شهر همجوار است و ادعا کرده‌اند که مشغول گذر از این شهرستان بودند.»
جمعیت این شترها که به گفته فعالان محیط‌زیستی در اقلید به ۵۰۰ نفر می‌رسد، چند روز پیش از محدوده اقلید خارج شدند. اما سوال این است که گله‌های دام براساس کدام قانون اجازه گذر و تردد آزاد در مراتعی دارند که در اختیار مرتع‌داران دیگر است؟ ورود چند صد شتر به یک مرتع چه میزان آسیب به پوشش گیاهی وارد می‌کند؟
حضور جمعیت شترها در شهرستان زرین‌دشت اما شکل متفاوتی دارد. یک عضو شورای شهر زرین‌دشت می‌گوید: «واگذاری مراتع و ورود گله‌های شتر در این شهر جدی است. برخی مسئولان شهرستان و استان نیز موافق اجرای این طرح هستند. جلسات متعددی نیز برگزار و نقشه‌برداری و مسیریابی‌ها نیز انجام شده و قرار است ۵۰ هکتار برای سایت اداری و ۱۰۰۰ هکتار هم برای دام‌ها در نظر گرفته شود.»
صالحی مسئول اداره مرتع در اداره کل منابع طبیعی فارس و سلیمانی مسئول روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی استان فارس اما حاضر به مصاحبه و پاسخگویی نشدند و کسب اطلاعات را به مصاحبه بوستانی مدیرکل منابع طبیعی استان فارس ارجاع دادند.
حالا بهتر است از آمار زیر خبر داشته باشید و پس از خواندن این آمار پیش‌بینی کنید، پس از ورود شترهای قطری به مراتع استان فارس چه اتفاقی خواهد افتاد؟
براساس آمارها تعداد دام‌های موجود در کشور بین ۳ تا ۵ برابر توان اکولوژیک مراتع کشور است. یعنی در یک محدوده مرتعی مشخص؛ براساس مجوزهای صادر شده به جای حضور یک دام، بین سه تا پنج دام وجود دارد.
در محاسبات، هر شتر معادل ۷ واحد دامی حساب می‌شود. یعنی هر شتر معادل هفت گوسفند در نظر گرفته می‌شود.
گوسفندها معمولا به سراغ گیاهان خوش خوراک می‌روند و نوع گیاه را نیز انتخاب می‌کنند. اما شترها بر گونه خاصی اصرار ندارند و همه انواع گیاهان را می‌خورند. شترها همچنین به دلیل داشتن گردن و پاهای بلند به راحتی به درختان و درختچه ها نیز دسترسی خواهند داشت و عملا آسیب بیشتری به مراتع می‌رسانند.
با حضور مداوم شتر در مراتع، امکان زادآوری گیاهان مرتعی و علفی و رشد نهال درختان نیز به شدت کاهش خواهد یافت.
براساس آمارها سالیانه بیش از یک میلیون هکتار از مراتع کشور در مسیر بیابانی شدن قرار دارند. در شرایط بحرانی فعلی و با گسترش تخریب منابع طبیعی و محیط زیست، قطعا این آمارها افزایش خواهند یافت.
همین اطلاعات را در کنار یکدیگر بگذارید و نتایج را تجزیه و تحلیل کنید تا متوجه شوید حضور جمعیت شترهای قطری در مراتع استان فارس چه بر سر مراتع این استان خواهد آورد.
گزارش تخریب مراتع و جنگل‌ها و اراضی ملی با تصرف و یا آتش‌سوزی‌هایی که عمدتا عامل انسانی و تعمدی دارند را کنار عوامل دیگر قرار دهید و ببینید چه بر سر منابع کشور آورده‌ایم. در این شرایط دردآور آن است که کسانی که باید خود، حافظ منابع طبیعی و ذخایر ارزنده کشور باشند به عامل تخریب منابع طبیعی تبدیل شده‌اند. شاید به همین دلیل باید به آن جمله مشهور تکیه کرد که «پروردگارا؛ این کشور را از خشکسالی، دروغ و دشمن در امان بدار»
