صدای میراث: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در واکنش به گزارش صدای میراث از رد پرونده ثبت جهانی ماسوله از سوی ایکوموس (شورای جهانی بافتها و محوطههای تاریخی)، اظهارات مصطفی پورعلی، مدیرکل پیشین دفتر ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی، تاریخی و طبیعی معاونت میراث فرهنگی و مشاور ویژه فعلی معاونت میراثفرهنگی کشور را برای رسانهها ارسال و توضیحاتی درخصوص نکات درج شده در گزارش صدای میراث از گزارش منفی ایکوموس جهانی درخصوص پرونده ثبت جهانی ماسوله را منتشر کرده است.
طی دو روز گذشته و براساس اطلاع صدای میراث، خبرنگاران خبرگزاریها و رسانههای مختلف کشور در تماس با وزارت میراث فرهنگی برای گفتوگو با مسئولین این وزارتخانه درخصوص گزارش ایکوموس جهانی در رد پرونده ثبت جهانی ماسوله که یکی از دو شانس ایران برای ثبت جهانی در اجلاس اواخر شهریورماه کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض است، داشتند که این تلاشها بینتیجه مانده بود.
ظهر امروز اما، معاونت میراثفرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی توضیحاتی با عنوان «آخرین وضعیت ثبت جهانی پرونده «منظر فرهنگی ماسوله» به نقل از مصطفی پورعلی برای رسانهها ارسال کرده است که در آن تلاش شده به موضوعات منتشر شده در گزارش صدای میراث پاسخ داده شود.
مصطفی پورعلی، مدیرکل پیشین دفتر ثبت و احیای آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی در توضیحات خود درخصوص روند تدوین پرونده ثبت جهانی ماسوله و گزارش اخیر ایکوموس و پیشنهاد این شورا برای رد پرونده ثبت جهانی ماسوله در اجلاس هفته آینده ریاض اعلام کرد: پرونده پیشنهادی «منظر فرهنگی ماسوله» بنا بر نظر مشورتی و مصوبه شورای ملی ثبت آثار در سال ١۴٠٠ برای دبیرخانه مرکز میراث جهانی یونسکو ارسال شد. منظر فرهنگی ماسوله از سال ٢٠٠٧ میلادی در «فهرست در انتظار» میراث جهانی یونسکو قرار داشته و به لحاظ حفاظتی و مدیریتی از شرایط قابل قبولی برای نامزدی ثبت در فهرست میراث جهانی برخوردار بوده و است.
پورعلی ادامه داد: ارزیابی میدانی پرونده از سوی شورای جهانی بافتها و بناهای تاریخی (ایکوموس) در تابستان ١۴٠١ توسط کارشناس اعزامی یونسکو انجام و بنا بر اذعان همگان، گزارش ارزیابی حائز جنبههای کاملاً مثبت سایت است، امری که ایکوموس جهانی نیز بر اساس آن در نظریه خود، به تأیید شرایط حفاظتی ماسوله اذعان کرده است.
مدیرکل پیشین ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی افزود: پرونده ثبت جهانی ماسوله، بسان سنوات پیشین در مورد دیگر پروندههای جهانی، در دفتر موسوم به «دفتر تدوین پروندههای ثبت جهانی» تهیه شده است، دفتری که به دلیل ضرورت ساماندهیهای ساختاری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و با نظر سازمان بازرسی کل کشور، در دولت جدید پس از ارسال پرونده ماسوله به یونسکو، به طور رسمی در ذیل اداره کل ثبت آثار معاونت میراث فرهنگی بازتعریف و به فعالیت خود ادامه میدهد.
او در مورد گزارش منفی ایکوموس از پرونده ثبت جهانی ماسوله گفت: شائبههای مطرحشده در خصوص نظر ایکوموس راجع به پرونده ماسوله، به ابهاماتی بر میگردد که ایکوموس علیالظاهر بهدلیل عدم امکان ارتباط کامل با کارشناسان تهیهکننده پرونده ایجاد شده؛ بدیهی است این موضوع نگرانیهایی را برای طرح موضوع ثبت جهانی ماسوله در کمیته میراث جهانی را فراهم میکرد، از این رودر ماه گذشته، هیأتی از کارشناسان متخصص در حوزه ثبت جهانی از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به یونسکو اعزام و رایزنیهای لازم در راستای بازتبیین ارزشهای منظر فرهنگی ماسوله و رفع ابهامات مطروحه با اعضای کمیته میراث جهانی به انجام رسید.
پورعلی توضیح داد: کمیته میراث جهانی متشکل از ٢١ کشور منتخب از میان کشورهای عضو کنوانسیون میراث جهانی بوده و مرجع تصمیمگیری قطعی در خصوص ثبت یا عدم ثبت جهانی آثار پیشنهادی کشورهاست. در این میان، ایکوموس، نهاد مشورتی مستقل از کمیته میراث جهانی است که اعضای کمیته میراث جهانی پس از استماع نظرات مشورتی این نهاد، به ثبت یا عدم ثبت یا تصمیماتی موسوم به «ریفر» یا «دیفر» یک پرونده رأی میدهند.
وی افزود: در گذشته و طبق روال مرسوم کمیته میراث جهانی، موارد عدیدهای پیش آمده است که کمیته میراث جهانی به اصلاح یا تکمیل نظر ایکوموس رأی داده باشد، برای مثال در پرونده راهآهن، یا محور ساسانی فارس یا حتی شهر تاریخی یزد، با وجود نظر «دیفر» ایکوموس، کمیته میراث جهانی با ثبت این پروندهها موافقت کرد.
مشاور ویژه معاونت میراث فرهنگی گفت: قطعاً وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تمام تلاش خود را برای موفقیت پروندههای پیشنهادی ایران در اجلاس کمیته میراث جهانی پیش رو که مقرر است در اواخر شهریورماه در ریاض عربستان برگزار شود، به انجام خواهد رساند.
پورعلی در پایان ابراز امیدواری کرد که اخبار نهایی تصمیمات کمیته میراث جهانی پیش رو، شادیبخش و موفقیتآمیز رقم بخورد.