چهارشنبه, ۰۱ فروردین, ۱۴۰۳

وظیفه متقابل میراث فرهنگی و رسانه‌ها/ محمدحسن محب‌علی، کارشناس ارشد معماری و مرمت

0 انتشار:

هر کشوری دارای ریشه های فرهنگی ـ تاریخی و مردمانی است که با اقلیم و اقتصاد و مذهب، تولید و رسم و رسومات خود سازگاری و هماهنگی دارد. همین ریشه‌ها زیرساخت استقلال و پیشرفت اجتماعی و ملی آینده کشورها است. با تکیه بر همین ریشه‌ها لازم است راه آینده با اتکاء به گذشته به ترسیم و ساخته شود. چون تجربه تاریخ، آینده‌ساز است.

هیچ سیاستمداری بدون شناخت تاریخ، امکان حرکت صحیح و ایجاد تحول در جامعه خود را ندارد. برهمین اساس نیز در همه جوانب زندگی اجتماعی و فرهنگی آینده یک جامعه، تجربه تاریخ، تار و پود ساخت آینده است. در کشاورزی هم این امر جزیی جدایی ناپذیر است که اگر شناخت به محیط و گذشته وجود نداشته باشد اصولا امکان تولید نیز وجود ندارد.

با تکیه بر این رویکرد، معماری و شهرسازی نیز که تمام مسائل اجتماعی و اقتصادی و طبیعی و انسانی در آن متبلور است، از سالیان دور ورزیده شده است تا امروز به دست ما برسد. بنابراین بدون تجربه تاریخی امکان تکامل وجود ندارد. باید توجه داشت که در هر رشته و زمینه‌ای و در هر زمانی امکان حرکت ناسالم وجود دارد. اما عاقبت این رفتار همچون شرایط کنونی منفی، مخرب و بدون نتیجه  است. بنابراین آشنایی با تمدن عظیمی که امروز به ما به ارث رسیده است پیام‌های زیادی دارد. تلاشگران عرصه پژوهش در میراث فرهنگی که سالیان متمادی در بخش‌های مختلف میراث فرهنگی فعالیت کرده‌اند اطلاعات ارزشمندی از آثار تاریخی و معماری ایران دارند که به طور حتم این تجربه و اطلاعات در یک یا دو سال به دست نیامده است.

تلاشگران عرصه میراث فرهنگی، سال‌ها مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی انجام داده‌اند تا قادر به دریافت پیام‌های تاریخی حوزه میراث فرهنگی باشند. هر اندازه انسان با اسناد تاریخی در تماس باشد، دریافت بیشتری به دست خواهد آورد.در نتیجه مهمترین وظیفه سازمان میراث فرهنگی کشور، معرفی و آموزش یافته‌ها و پیام های مهم تاریخ به نسل کنونی و انتقال این اطلاعات از طریق آموزش به جامعه است. در حفاظت از آثار میراث فرهنگی کشور مهمترین روش، آشنایی مسئولین و مردم با ارزش‌هی میراث تاریخی است. اگر مسئولین و مردم با تمدن عظیم گذشته کشور در هر زمینه‌ای که دارای نتیجه و تجربه مطلوب بوده آشنا شوند، در حفاظت و الهام گرفتن از روش‌ها و تجربه تاریخی کوشش بهتری خواهند داشت و کمک بیشتری به ساخت آینده کشور می شود.

آموزش و معرفی باید در رده های مختلف انجام شود. آموزش و اطلاع رسانی به کارشناسان دانشگاهی و سنتی، آموزش و اطلاع به مدیران جهت حمایت و همکاری و اصلاح راه آینده کشور و آموزش و اطلاع به عموم مردم جهت آشنایی با فرهنگ و تمدن ایران و حفاظت از آثار گرانبهای تاریخی کشور موضوع مهمی است که باید به آن توجه جدی شود. به طور حتم رسانه ها در هر سه بخش تکلیف اطلاع رسانی دارند.

رسانه‌ها می توانند در گفت‌وگوهای خود با کارشناسانی که پیام‌های ارزشمند میراث گرانبهای تاریخی کشور را به زبان ساده در اختیار افکار عمومی قرار بدهند گام مهمی در جهت معرفی و آموزش و حفاظت از میراث فرهنگی در جامعه بردارند. نکته مهم آن است که اطلاع رسانی آن‌ها نباید مقطعی باشد. آینده موفق جامعه ایران در گرو معرفی خوب گذشته به مردم است.

رسانه‌ها همچنین در آشنایی مدیران با آثار تاریخی و پیام میراث فرهنگی تاثیر بالایی در تصمیم گیری موثر آن‌ها دارند. در این مسیر حتی باید اشتباه مدیران را نیز به آن ها گوشزد کنند تا روش‌های خود را با شناخت از میراث تاریخی کشور اصلاح کنند. میراث تاریخی و  فرهنگی ایران در تمام زمینه‌ها دارای تفکر و ارزش بود و به همین دلیل است که اکنون با میراث تولید، میراث آب، میراث راه، میراث کشاورزی، میراث شهرسازی، میراث ساختمان، میراث مدیریت، میراث هنری و… مواجه هستیم.

رسانه ها همچنین دریچه‌ای موثر به روی مردم می گشایند تا آن ها آگاهی کامل از تاریخ و تمدن خود در دوره های تاریخی و اعصار گذشته داشته باشند. با در نظر داشتن این موضوع که ایران در تمام زمینه‌های کاری دارای تفکر و آفرینش بوده است و این پیامها از اسناد باقی مانده در این کشور به دست ما رسیده است، اطلاع عمومی از این موضوع مهم می تواند تاثیر بسیاری در حفاظت از میراث فرهنگی و ساخت آینده کشور داشته باشد.

سازمان میراث فرهنگی باید اطلاعات و دریافت‌ها را صادقانه در اختیار رسانه‌ها قرار بدهد و رسانه ها نیز باید بدون دخالت در اطلاعات تنها وظیفه اطلاع‌رسانی را به خوبی انجام بدهند تا بدین ترتیب جایگاه میراث فرهنگی در کشور شناخته شود.

print

لطفا دیدگاه خود را ثبت کنید