محمد باریکانی؛
روزنامه‌نگار/
صدای میراث: «چلمن سیزدهم» سرانجام تخصص خود در امر موزه‌داری را به رخ جهان کشید و در نخستین گام، «آیین چلمنیسم» را در موزه ملی فرش ایران که ساختمان آن به شماره ۳۱۸۲۵ در تاریخ ۲۹ شهریورماه سال ۹۶ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است به منصه ظهور رساند. او ۷ حوض طراحی شده توسط فرمانفرمائیان در موزه ملی فرش ایران را با خاک و کود پر کرد تا در آن‌ها گل و سبزه بکارد.
«سجاد نوروزیان» مدیر فعلی موزه ملی فرش ایران که با موافقت عزت‌الله ضرغامی و با حکم علی دارابی از مدیران سابق صداوسیما و معاون کنونی میراث‌فرهنگی کشور بر کرسی ریاست بر کلکسیون بینظیری از نماد هنر – صنعت ایران یعنی گنجینه ارزشمند فرش ایرانی تکیه زده است، هیچگونه سابقه و شناختی از صنعت فرش، تاریخچه این صنعت در ایران و جهان و حتی تخصص موزه‌داری ندارد. گفته می‌شود او مربی عزت‌الله ضرغامی، در آموزش فضای مجازی بود و بعدتر مسئولیت شبکه‌های اجتماعی او را عهده‌دار شد.
اما این تنها هنر مدیر کنونی موزه ملی فرش ایران نیست. سجاد نوروزیان، طراح پارک کودک و مجری برنامه‌های شاد برای کودکان هم بوده است و ظاهرا دو جلد کتاب هم در باب تربیت فرزند نوشته است. انتصاب سجاد نوروزیان زمانی خبرسازتر شد که ویدیوهای لوس و بی‌معنای او در تبلیغ توتون پیپ منشر شد. ویدیویی که او در آن خود را «میراث‌دار آیین چلمنیسم» می‌دانست و نام خود را هم «چلمن سیزدهم» گذاشته بود.
اگرچه یک دوستی کوتاه با عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کافی بود تا «چلمن سیزدهم» مدیر مهمترین گنجینه فرش ایران شود و کلکسیون بینظیر تاریخ فرش در جهان به گفته کارشناسان موزه و میراث‌فرهنگی را در اختیار خود بگیرد، اما از همان ابتدای این انتصاب و انتشار ویدیوی چلمن‌بازی او، کارشناسان موزه‌داری و میراث‌فرهنگی و رسانه‌ها بر این انتصاب تاختند و از همان ابتدا از وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خواستند در این انتصاب تجدیدنظر کند و مهمترین پایگاه پژوهشی تاریخ فرش ایران را به یک متخصص کاربلد در صنعت و هنر فرش بسپارد، تا نه تنها موزه فرش را متحول کند که این مجموعه ثبت ملی شده را تبدیل به پایگاه تجمع فعالان صنعت فرش و مرکزی پژوهشی برای بازیابی جایگاه فرش ایران در بازارهای جهانی تبدیل کند.
«سجاد نوروزیان»، حالا در نخستین تصمیم مدیریتی خود آیین «چلمنیسم» را در گنجینه فرش ایران پیاده کرده و ۷ حوض آب واقع در حیات بیرونی موزه ملی فرش ایران را با خاک و کود پر کرده است تا به جای آب سبزه از آن بروید. در کارنابلدی او در حوزه میراث فرهنگی همین بس که در حریم یک اثر ثبت ملی شده دست برده است و سیستم آبیاری مجموعه و تاسیسات موزه ملی فرش ایران را مختل و تغییر کاربری داده است.
عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از مدیران با سابقه جمهوری اسلامی ایران و البته دارای نفوذ سیاسی در مراجه حاکمیتی است که حضور او در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی حتی با آن که تخصصی در حوزه‌های زیرمجموعه این وزارتخانه ندارد، می‌تواند منشاء تحول حوزه‌های تحت مسئولیت خود در دستگاه‌های بالادستی باشد و مصوبات خوبی از دولت برای ایجاد رونق در هر سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بگیرد. اما انتخاب «چلمن سیزدهم» (نامی که سجاد نوروزیان برای خود در فضای مجازی انتخاب کرده است) برای مدیریت بر مهمترین موزه تخصصی فرش کشور قابل دفاع نیست.
ای کاش وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همان روز نخست که اعتراض‌ها به انتصاب یک مدیر غیرمتخصص برای یکی از مهمترین موزه‌های تخصصی کشور و حتی بی‌نظیرترین موزه کلکسیونی فرش در جهان بالا گرفت علی دارابی معاون میراث فرهنگی خود را ملزم به پس گرفتن حکم انتصاب سجاد نوروزیان کرده بود، تا امروز شاهد نخستین گل خودی آن هم از جانب مربی ابتدایی آموزش نحوه کار با فضای مجازی خود نمی‌بود.
عزت‌الله ضرغامی حالا شاهد نخستین رفتار غیرحرفه‌ای، غیرتخصصی و حتی آسیب‌زا به یک ساختمان ثبت ملی شده کشور است. وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی که خود در سنگر نخست نگاهبانی از آثار تاریخی کشور نشسته است، حالا باید بابت بازی «چلمن سیزدهم» با یک اثر ثبت ملی شده آن هم در موزه‌ای که نماد شناخت ایران در بازارهای جهانی (فرش ایرانی) در آن جای گرفته است، پاسخگوی افکارعمومی باشد.
بازی «چلمن سیزدهم» با ۷ حوض موزه ملی فرش ایران درست شبیه به دیوارنویسی‌هایی است که بر آثار تاریخی کشور مشاهده می‌شود و در ادبیات میراث فرهنگی از آن با عنوان وندالیسم یاد می‌شود. حالا اما به نظر می‌رسد وندالیسم در حوزه میراث فرهنگی به شکلی کاملا شیک و مجلسی در حال وقوع است، مدیری که حتی ارزش ملی ساختمانی که بر آن مدیریت می‌کند را نداند، کم از آن گردشگری ندارد که برای گرفتن عکس یادگاری بر سر ستون‌های تخت‌جمشید می‌ایستد، بر سنگ‌نگاره‌های باستانی رنگ می‌پاشد و یا بر دیواره‌های سی‌وسه پل نقش قلبی رسم می‌کند که تیر پیکان از آن گذشته است. شبیه به آن افرادی می‌شود که شبانه در میدان نقش جهان اصفهان سردر و کاشی کاری‌های مسجد امام اصفهان را به توپ فوتبال بسته‌اند و از «چلمن‌بازی» با فروریختن کاشی‌های میدان نقش جهان لذت می برند.
عزت‌الله ضرغامی، حالا باید تصمیم بگیرد. یا تخصص را برگزیند یا به انتصاب مدیران غیرمتخصص به ویژه در حوزه میراث‌فرهنگی ادامه دهد. البته که انتخاب با وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری صنایع‌دستی است و در این مسیر دو راه پیش پای کارشناسان میراث‌فرهنگی است یا باید عزلت برگزینند یا آن که با نقدهای کارشناسی شده و منصفانه، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی را که تخصص زیادی در حوزه‌های سه‌گانه تحت مسئولیت خود ندارد اما از مدیران قوی و امتحان پس داده کشور است، در مسیر انتخاب درست یاری دهند. البته اگر وزیر قدرتمند میراث‌فرهنگی گوش شنوا و عزم جدی برای پذیرش و اجرای نظرات کارشناسی و نقدهای منصفانه داشته باشد.
