صدای میراث – دكتر محسن قادری، فعال گردشگری و مدیر گروه گردشگری ژیوار: ایرانی‌ها «تفریح‌گر» هستند نه «توریست»، به این معنی که در سفرهای خود به جای داشتن نگرش و رویکرد فرهنگی و آگاهی از مقصد به تفریح و سرگرمی سفر توجه دارند. این تفاوت‌های فرهنگی و رفتاری بین «تفریح‌گر» و «توریست» دلایل مختلف دارد.
«توریست‌ها» معمولا به دنبال تجربه و یادگیری از فرهنگ‌ها، تاریخ، آداب و رسوم مناطق مختلف هستند. هدف آنها از سفر بیشتر آشنایی با دنیای جدید، شناخت دیگر جوامع و گسترش افق‌های ذهنی است. اما «تفریح‌گران»، افرادی هستند كه به سفر به عنوان فرصتی برای استراحت، لذت بردن و رهایی از فشارهای روزمره نگاه می‌کنند. در این نوع سفر، هدف اصلی، تفریح، استراحت و لذت بردن از جاذبه‌های طبیعی، سرگرمی‌ها و فضاهای پر جنب و جوش است و بیشتر ایرانی ها در ردیف تفریح گران و نه توریست قرار می گیرند.
بسیاری از ایرانی‌ها در سفرهای خود، بیشتر به مکان‌هایی مانند سواحل، پارک‌ها، جنگل‌ها، مراکز خرید و تفریحی توجه دارند و ترجیح می‌دهند از فعالیت‌های سرگرم‌کننده و لذت‌بخش نظیر شنا، بازی، خرید و جشن‌ها استفاده کنند. این رویکرد نشان‌دهنده «تفریح‌گرایی» است که بیشتر به دنبال لذت‌های فوری و سطحی است نه تجربه‌های فرهنگی یا آموزشی عمیق.
در بسیاری موارد، مسافران ایرانی در سفرهای خود به مقاصد داخلی یا خارجی به فرهنگ، آداب و رسوم محلی توجه نمی‌کنند و بیشتر به دنبال سرگرمی و راحتی هستند. برای مثال، در برخی سفرها ممکن است به قوانین محیطی یا فرهنگی احترام گذاشته نشود یا از فضاهای طبیعی و جاذبه‌ها سوءاستفاده شود.
ایرانی ها در سفرهای خود کمتر به حفظ محیط زیست و اصول اکوتوریسم توجه می‌کنند. برای مثال، رعایت نکات زیست‌محیطی، نظیر نریختن زباله در طبیعت، احترام به حیوانات و منابع طبیعی در مقایسه با بعضی فرهنگ‌های دیگر کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. این مسئله نشان می‌دهد که بیشتر ایرانی ها به سفر به عنوان یک «تفریح» کوتاه‌مدت و لذت‌جویی نگاه می كنند نه تجربه عمیق و پایدار.
معمولاً بسیاری از ایرانی‌ها سفرهای خود را به صورت گروهی و با هزینه پایین برنامه‌ریزی می‌کنند. این سفرها بیشتر به مقصدهای داخلی محدود می‌شود و تأکید بیشتر بر روی تفریح و سرگرمی است تا تجربه آموزشی و فرهنگی از سفر.
در تفریح‌گرایی، مسئولیت‌پذیری نسبت به مقصد کمتر به چشم می‌آید. به عنوان مثال، گردشگران ممکن است از رفتارهای ناخوشایند همچون شلوغ کردن مناطق طبیعی، رها کردن زباله‌ها و استفاده بیش از حد از منابع طبیعی غافل شوند. در حالی که توریست‌ها معمولاً از قوانین و آداب محلی پیروی می‌کنند و به پایداری محیط زیست توجه دارند.
با توجه به این موارد، می‌توان نتیجه گرفت که ایرانی‌ها به سفر به چشم سرگرمی و تفریح کوتاه‌مدت نگاه می‌کنند و در مقایسه با توریست‌ها که معمولاً با هدف یادگیری و آشنایی با فرهنگ‌ها و جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی به سفر می‌روند، می‌تواند باعث تفاوت‌هایی در نحوه رفتار و تعامل گردشگران ایرانی با مقاصد گردشگری و مردم محلی شود. تغییر این نگرش نیز نیازمند آموزش و فرهنگ‌سازی در زمینه اهمیت آشنایی با فرهنگ‌ها، احترام به محیط زیست و یادگیری از تجربه‌های سفر است.
