صدای میراث – محمد جواد ظریف، معاون راهبردی رییس جمهوری در دولت چهاردهم گزینه خود برای وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را نهایی کرده و قرار است امشب نام حسن فرطوسی را به عنوان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در فهرست نهایی وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم قرار دهد. براساس اخباری که به صدایمیراث ارسال شده است، حسن فرطوسی و همراهانش رایزنی ها برای کسب کرسی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را آغاز کرده اند.
اما حسن فرطوسی کیست و سوابق کاری او چه اندازه با ماموریتهای ویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همخوانی دارد؟ بررسی صدای میراث از رزومه حسن فرطوسی کاندیدای نهایی احراز پست وزارت میراث فرهنگی مشخص کرد که او متولد ۱۳۵۷ و فرزند خوزستان و شهر خرمشهر است.
منابع صدای میراث اعلام کرده اند که او از سهمیه اقوام عرب خوزستان و براساس وعده مسعود پزشکیان، رییس جمهوری به کابینه راه خواهد یافت.
نسبت فرطوسی با میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چیست؟
فرطوسی، دارای مدرک پسادکتری اقتصاد و فرهنگ از موسسه تجارت جهانی دانشگاه برن سوئیس است. او پیش از گرفتن این مدرک در سال ۱۳۹۸، دانشجوی دکترای حقوق بین الملل در دانشگاه ژنو سوئیس با بورسیه هیات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود. پیش از مهاجرت تحصیلی به سوئیس او کارشناس ارشد مدیریت اجرایی سازمان مدیریت صنعتی در سال ۱۳۸۹ بود.
اما جالبتر این که پیش از حضور در سوئیس، حسن فرطوسی کارشناسی ارشد خود را در رشته معارف اسلامی و حقوق خصوصی از دانشگاه امام صادق(ع) در سال ۱۳۷۵ گرفت و البته دیپلم ریاضی فیزیک خود را از دبیرستان دارالفنون اهواز در سال ۱۳۶۹ اخذ کرده است.
در سوابق حسن فرطوسی که هیچ ارتباطی به موضوع میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ندارد، آمده است که سال ۱۴۰۰ به عنوان پژوهشگر و استاد مدعو در موسسه تجارت جهانی به دانشگاه برن سوئیس رفته است. عضو هیات تحریریه و داوری یک مجله علمی در ژنو و مدرس «دیپلماسی فرهنگی و صلحسازی»، «دیپلماسی تجاری و صلحسازی» در مقطع کارشناسی ارشد مدرسه دیپلماسی و دیپلماسی بین الملل ژنو بود. سال ۱۴۰۲ نیز به عنوان استاد مدعو مدتی در دانشگاه لوئیس رم در ایتالیا مشغول به تدریس شد.
حسن فرطوسی پیش از این رزومه خارج از ایران، در فاصله سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ در قم به عنوان استاد مدعو دانشگاه ادیان و مذاهب به تدریس درس مالکیت فکری به دانشجویان ایرانی و عراقی مشغول بود.
تدریس درسهای، «حقوق تنوع فرهنگی و میراث فرهنگی»، «حقوق بینالملل محیط زیست»، «حقوق سازمانهای منطقهای
و بینالمللی»، «حقوق تجارت و سرمایهگذاری بینالملل» در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه عدالت تهران در سال ۱۳۹۹ نیز در رزومه کاری او وجود دارد.
مدتی نیز در دانشکده خبر به تدریس دروس «مبانی حقوق و قانون اساسی»، «کلیات علم حقوق و حقوق ارتباط جمعی» در سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸ پرداخته است. یک دوره آموزشی آشنایی با «نظام ملل متحد» ویژه سازمانهای غیردولتی هم در مردادماه سال ۱۳۸۴ در تهران برگزار کرده است.
ادعای حضور در حوزه میراثفرهنگی
در رزومه او، تسلط کامل به زبانهای انگلیسی، عربی و فرانسه ذکر شده است اما در رزومهای که برای کاندیداتوری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در دولت چهاردهم از او در اختیار محمد جواد ظریف قرار گرفته مدعی شده است که در وزارت میراثفرهنگی و حوزه میراثفرهنگی نیز حضور داشته است. حضوری که به تایید هیچ یک از کارشناسان میراثفرهنگی نرسیده است. او نوشته است: در حوزه فرهنگ و میراث فرهنگی در بخش حفاظت از میراث فرهنگی در استفاده از ظرفیت های بین المللی برای «بازگرداندن آثار تاریخی» به کشور دخیل بوده یا جایی دیگر اعلام کرده «در تقویت تنوع فرهنگی با حمایت از فرهنگهای بومی و منطقهای» فعالیت داشته است. «دیپلماسی فرهنگی، توسعه صلح و همبستگی با تمرکز بر میراث مشترک فرهنگی و چندجانبهگرایی فرهنگی» نیز ادعای دیگر او درخصوص تجربه فعالیت در حوزه میراثفرهنگی است. «ایجاد زیرساختهای حقوقی لازم برای حمایت از مالکیت معنوی» و «توسعه روابط با نهادهای بینالمللی حوزه میراث فرهنگی در یونسکو و آیسسکو از دیگر ادعاهای او برای تقویت رزومه کاری خود در کسب کرسی وزارت میراث فرهنگی و ورود به ارگ آزادی است.
تا اینجای کار حسن فرطوسی در رشته های بسیار غیرمرتبط با میراث فرهنگی و عمدتا در حوزه حقوق و روابط بین الملل تحصیل کرده است که اگرچه دانش آموخته معارف اسلامی و حقوق خصوصی در دانشگاه امام صادق(ع) است، ولی سبقه آموزشی او عجین با فعالیت های وزارت خارجه است.
سابقه مدیریتی خارج از تجربه ارگ آزادی
اما سمتهای اجرایی حسن فرطوسی چیست که او برپایه آنها خود را محق به دریافت کرسی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری وصنایعدستی با شاخههای متعدد تخصصی و دانش مختص به خود است؟
«رئیس مؤسسه تنوع فرهنگی و توسعه پایدار برای صلح در سال ۱۳۹۶ در ژنو»، «مشاور دبیرکل کمیسیون یونسکو در سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۴۰۱ در تهران»، مدیر فرهنگ و ارتباطات دفتر منطقهای آیسسکو در تهران از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰»، «مشاور و عضو کابینه مدیر دفتر منطقهای آیسسکو در تهران در سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۴»، «مدیر ارتباطات بینالملل مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی در فاصله سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶»، «مدیر ارتباطات بینالملل معاونت بینالملل بعثه حج مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۴ در تهران» و مدیر روابط عمومی و امور بین الملل موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی در تهران از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۳» تمام سوابق اجرایی این نامزد نهایی ۴۶ ساله است که حالا توسط محمد جواد ظریف قرار است امشب در فهرست نهایی وزرای دولت چهاردهم قرار بگیرد و با رایزنی های صورت گرفته روانه ارگ آزادی تهران شود.
روزمه حسن فرطوسی که مشخص نیست محمد جواد ظریف و تیم اجرایی دولت برای بستن کابینه چگونه او را از میان دهها کارشناس و مدیر واجد صلاحیت برای سکانداری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی یافتهاند و براساس اخباری که منابع موثق در دولت چهاردهم به صدای میراث ارسال کردهاند، در نهایت قرار است امشب او را در فهرست نهایی وزرا بگنجانند، نکات درخشان دیگری هم دارد که مشخص می کند او چه اندازه با حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی غریبه است.
«مدیر اجرایی اجلاس منطقهای بررسی موانع ارتباط گسترده جهان اسلام در حوزه فنآوری اطلاعات و ارتباطات – تهران – اردیبهشت ۱۳۸۴»، «هماهنگ کننده علمی سمینار ملی حقوق خانواده در ایران با همکاری مرکز فرهنگ و علوم اسلامی – قم – شهریور ۱۳۸۸»، «مسئول برنامه و نماینده آیسسکو در سمپوزیوم بزرگداشت مفاخر جهان اسلام؛ افضل الدین خاقانی – باکو – آذر ۱۳۸۸»، «سمپوزیوم ملی اسلام هراسی – تهران – اکتبر ۲۰۰۹»، «حضور در نشست ملی آموزش فعالان فرهنگی – باکو – سپتامبر ۲۰۰۹»، «حضور در کنفرانس منطقهای در مورد نسخ خطی پزشکی در آسیا – باکو – ژوئن ۲۰۰۹»، «حضور در کارگاه منطقهای فنآوری تولید برنامههای فرهنگی برای کودکان در تلویزیون – تهران – سال ۲۰۰۹»، «حضور در نشست ملی نقش رسانهها و سازمانهای اجتماعی در ترویج دانش تنو ع فرهنگی – لاهور – سال ۲۰۰۸»، «مدیر برنامه و نماینده ناظر آیسسکو در روشهای نوین حفظ و درک مفاهیم قرآن کریم – بنگلادش – سال ۱۳۸۷»، «مدیر برنامه و نماینده ناظر آیسسکو در نخستین و دومین دوره مسابقات بینالمللی قرآن دانشجویان مسلمان – اصفهان – سال ۱۳۸۷» و … از دیگر فعالیت های اجرایی او در دوره های مختلف است.
جعبه جادوی ظریف و چشم انتظاری کارشناسان
حسن فرطوسی در معرفی خود برای نامزدی وزارت میراثفرهنگی برای محمدجواد ظریف بخشی را برجسته کرده است که مشخص نیست معنای آن در این رزومه چیست؟ در بخش صنایع دستی نوشته است: «اقتصاد روستایی و صنایع دستی در کشو رهای اسلامی»، «همبستگی اجتماعی و تنوع فرهنگی»، «صنایع فرهنگی و هنری، چالشها و فرصتها در بازارهای منطقه و جهان»!
در حوزه گردشگری نیز او در رزومه خود که مقبول محمدجواد ظریف برای معرفیاش به عنوان وزیر میراث فرهنگی افتاده است تنها دو مبحث با ترام خاکستری آمده است که اصلا مشخص نیست چه معنایی دارد. «توسعه اقتصاد گردشگری»، «جهانگردی و توسعه»!
از او البته سه سخنرانی هم برای پربار تر کردن رزومه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم درج شده است: «فلسطین، آرمانها و مسیرهای آینده – کنفرانس ژنو»، «ضرورت بازگشایی فرودگاه صنعا از منظر حقوق بشر – ژنو»، «وضعیت حقوق بشر در سرزمین قدس – شورای حقوق بشر سازمان ملل – ژنو».
مرور ۱۲ صفحه رزومه حسن فرطوسی مشخص می کند که او ارتباط عمیقی با حوزه های کاری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نداشته و عمده تجربیاتش در حوزه حقوق بین الملل و حقوق بشر و دیپلماسی خلاصه شده است. شاید همین سوابق است که محمدجواد ظریف و تیم انتخاب اعضای دولت را به این نتیجه رسانده که حسن فرطوسی بهترین گزینه برای اداره وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است وباید کلیددار ارگ آزادی شود.
اقدامی که از پس از انتشار خبر نهایی شدن نام او برای قرار گرفتن در فهرست وزاری دولت چهاردهم در صدای میراث، موجی از نگرانی در میان کارشناسان میراث فرهنگی و فعالین گردشگری و صنایع دستی ایجاد کرده است. فعالین میرا ثفرهنگیف گردشگر یو صنایع دستی، باستان شناس ها و کارشناسان این حوزه در هفتههای گذشته در بیانیههای سرگشاده به دولت چهاردهم هشدار داده بودند که در انتخاب وزیر میراث فرهنگیف گردشگر یو صنایع دستی دقت کند. اما حالا با مطرح شدن نام حسن فرطوسی به عنوان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، احساس سرخوردگی در میان فعالین سه حوزه مرتبط با ماموریتهای وزارت میراثفرهنگی، گردشگر یو صنایع دستی ایجاد شده و باید دید با وجود تاکید مسعود پزشکیان رییس جمهوری چهاردهم بر انتخاب کارشناسان حوزه های مختلف به عنوان وزرا و مردان کلیدی کابینه خود، محمدجواد ظریف همچنان بر گنجاندن نام حسن فرطوسی در فهرست وزرای کابینه چهاردهم تا پایان امشب اصرار خواهد داشت یا نام دیگری از جعبه جادوی مردان کابینه سیزدهم بیرون خواهد آمد؟