چهارشنبه, ۰۱ فروردین, ۱۴۰۳

بلاتکلیفی پنج‌ساله اطلس صنایع‌دستی خوزستان/۸ هزار صفحه از اطلس صنایع‌دستی خوزستان در انتظار قرارداد با مجری

0 انتشار:

صدای میراث: فعال میراث‌فرهنگی خوزستان از عدم انتشار و بلاتکلیفی مجموعه ۶۵ جلدی اطلس صنایع‌دستی استان خوزستان، پس از گذشت پنج سال خبر داد.

مجتبی گهستونی به صدای میراث گفت: اکنون باید پرسید چرا از اعتبار ۵۰۰ میلیون تومانی تهیه اطلس صنایع‌دستی خوزستان تنها ۱۳۰ میلیون تومان به این اطلس تخصیص یافته است و به چه دلیل ۶۰ میلیون تومان از این مبلغ هم به خزانه دولت برگشت خورد و مابقی آن هم به صورت اوراق به پژوهشگر مربوطه تعلق گرفت؟

او گفت: چرا در خوزستان اراده‌ای برای به سامان رساندن اطلس صنایع‌دستی این استان وجود ندارد؟

این فعال میراث فرهنگی افزود: صنایع‌دستی، برگرفته از ذوق و خلاقیت هنری، مهارت فنی، مواد اولیه طبیعی و بومی و بینش صنعتگران نسبت به جهان پیرامونی آن‌ها است.

گهستونی افزود: این حیطه، با تکیه بر سابقۀ تاریخی، ویژگی‌های اقلیمی و طبیعی محیط زندگی، فرهنگ تولیدکننده و مصرف‌کننده و… علاوه‌ بر عملکرد مادی، حامل پیام‌های فرهنگی و ویژگی‌های قومی و ملی سرزمین مبدأ به شمار می‌آید و استان خوزستان با توجه به موقعیت جغرافیایی و قدمت تاریخی‌اش، از گوناگونی بینظیر در زمینۀ صنایع‌دستی برخوردار است.

عضو هیت موسس شورای هماهنگی تشکل‌های میراث فرهنگی کشور گفت: در فروردین‌ماه ۱۳۹۲ بنا به درخواست معاونت وقت صنایع‌دستی استان خوزستان، تهیه و تدوین اطلس صنایع‌دستی خوزستان با هدف یکپارچه‌سازی اطلاعات در این حوزه و برنامه‌ریزی دقیق برای حفظ، احیا و توسعۀ صنایع دستی این استان مطرح شد. همان زمان نیز اصرار معاونت صنایع‌دستی بر این بود که طرح مذکور در بازه زمانی کمتر از یکسال به پایان رسیده و با حضور مسئولان کشوری و استانی رونمایی و معرفی شود. به همین دلیل تمام ضمانت‌های لازم در قالب تعهدات شفاهی به مجری این طرح داده شد تا در اسرع وقت عملیات اجرایی طرح آغاز شود.

گهستونی یادآور شد: پس از تأیید پرسش‌نامه، پیشنهاد این طرح پژوهشی از سوی مسئولان اداره میراث فرهنگی خوزستان، اجرای طرح توسط گروهی از پژوهشگران، متشکل از اعضای هیئت علمی دانشگاه و کارشناسان صنایع‌دستی، میراث‌فرهنگی و هنر به سرپرستی عباس رحیمی، عضو هیئت علمی دانشگاه و پژوهشگر حوزه صنایع‌دستی به نمایندگی از موسسۀ پژوهش هنر برزان آغاز شد و مجری طرح، به مدت دو سال اغلب کارگاه‌ها، موزه‌ها، فروشگاه‌ها، محصولات، نیروی انسانی و سایر جنبه‌های مربوط به صنایع دستی مناطق مختلف استان خوزستان را مورد بررسی قرار داد و حدود هفتاد درصد از طرح را در قالب ۸ هزار صفحه تهیه شد. اغلب مطالب، عکس‌ها، طرح‌ها، نقشه‌ها و نمودارهای این طرح نیز به‌صورت دست‌اول و به روش میدانی تهیه شد و از صدها منبع کتابخانه‌ای نیز برای تنظیم پیشینۀ تاریخی گرایش‌های مختلف صنایع‌دستی خوزستان و تجزیه و تحلیل وضعیت آن‌ها بهره‌برداری شد.

وی با تاکید بر اینکه این طرح با ابتکار و احساس مسئولیت مجری طرح، فراتر از اطلس و به‌صورت دانش‌نامه تنظیم شده گفت: این طرح دربرگیرنده اطلاعات جامع حدود ۷۰ گرایش صنایع‌دستی بومی استان خوزستان (فعال، منسوخ و نیمه منسوخ) است. مجری پروژه مکلف است در صورت تامین اعتبار پیش‌بینی شده ۶۵ جلد کتاب را در قالب ۱۵ گروه صنایع دستی بومی خوزستان در اختیار اداره کل قرار دهد. این در حالی است که تاکنون با سرمایه خود پژوهشگر ۱۴ جلد کتاب اطلس صنایع‌دستی در ۴ گروه صنایع‌دستی بومی خوزستان شامل پارچه‌بافی، صنایع‌دستی حصیری، صنایع‌دستی چوبی و صنایع‌دستی نمدی منتشر شده است که بابت آن‌ها به این پژوهشگر اوراق مالی داده شده است. اوراقی که یکسال بعد و آن هم فقط ۸۰ درصدش نقد می‌شود.

گهستونی خاطرنشان کرد: هرکدام از گرایش‌ها، شامل اطلاعات جامع پیرامون پیشنیۀ تاریخی و معرفی، پراکندگی جغرافیایی، وضعیت کارگاه‌ها، مواد اولیه، ابزارهای تولید، محصولات، نقش‌مایه‌ها و طرح‌ها، زمینه‌های فرهنگی، منابع انسانی، روش‌های تولید و آمارهای مربوطه است. مستندنگاری و معرفی جامع گرایش‌های صنایع‌دستی بومی خوزستان به‌طور تفکیک‌شده، شناسایی پتانسیل‌های موجود، آسیب‌شناسی صنایع‌دستی استان خوزستان و راهکارهای ارتقای آن، تعیین وضعیت مقوله‌های استانداردسازی،مستندنگاری، بسته‌بندی، صادرات، آموزش، نشان مرغوبیت ملی و بین‌المللی، ثبت معنوی و… صنایع دستی خوزستان، گردآوری و ارائه بانک‌های اطلاعاتی صنعتگران، نقوش بومی، انجمن‌ها و نهادهای فعال، پژوهش‌های انجام‌شده از جمله اهداف پژوهشی طرح مذکور است.

عضو هیت موسس شورای هماهنگی تشکل های میراث فرهنگی کشور یادآور شد: پس از گذشت پنج سال از آغاز این طرح و صرف وقت و هزینۀ قابل توجه برای مجری که برپایۀ اعتماد به درخواست‌های مکرر مدیران وقت اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خوزستان صورت گرفته، تاکنون هیچ اقدامی ازسوی کارفرما برای تنظیم قرارداد انجام نشده که امید است با وجود انتصاب مدیرکل جدید میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی گردشگری خوزستان و معاونت جدید صنایع‌دستی خوزستان و پشتکار هر دو فرد، با توجه به نیاز مبرم صنایع‌دستی استان خوزستان به طرح جامع، تأمین اعتبار کامل این طرح و به سرانجام‌رساندن آن، در دستور کار ادارۀ کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان قرار گیرد.

print

لطفا دیدگاه خود را ثبت کنید