صدای میراث: لودرها به بهانه جدولکشی برای دفع آبهای سطحی به محوطه باستانی چگاسفلی در شهرستان بهبهان استان خوزستان هجوم بردند و به نوشته عباس مقدم باستانشناسی که بر این محوطه باستانی فعالیت کرده است، سینه این محوطه تاریخی را ۲۰ آذرماه شکافتند.
نگرانی از تخریب محوطه باستانی چگاسفلی که میتوانست نامزد ثبت جهانی در فهرست یونسکو باشد و آثاری از ۴۷۰۰ تا ۳۸۰۰ پیش از میلاد مسیح از این محوطه بیرون آمده است، کار را به جایی رساند تا کنشگران میراث فرهنگی کشور در نامهای سرگشاده خطاب به رییسجمهوری که رونوشتی از آن به رییس قوه قضاییه، وزیر میراثفرهنگی و رییس کمیسیون فرهنگی مجللس نیز ارسال شده است، از حسن روحانی خواستهاند موضوع را پیگیری و متخلفین را مجازات کند.
در نامه کنشگران میراثفرهنگی به حسن روحانی رییسجمهوری آمده است: «متاسفانه طی ماهها و روزهای اخیر توسط برخی نهادها و افراد به بهانه توسعه و طرحهای عمرانی به محوطههای باستانی و تاریخی در شهرستان بهبهان آسیب جدی وارد آمده است. از جمله این آثار بافت تاریخی شهرستان بهبهان، محوطه باستانی ارجان از مراکز شهری دوره عیلام و در حال حاضر زیستگاه باستانی و آیینی تل چگاسفلی متعلق به ۶ هزار سال پیش که متخصصین آنرا برابر با میراث جهانی شوش در این بازه زمانی میدانند.»
این نامه افزوده است: «محوطه ارزشمند چگاسفلی که با شماره ۲۸۸۲۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و ضوابط حفاظتی عرصه و حریم آن نیز طبق قانون حفظ آثار ملی در نامهای به شماره ۹۴۲۱۰۰٫۴۲۶۲۸ در تاریخ ۱۵/۱۲/۹۴ به استاندار محترم و مراجع قضایی استان خوزستان برای حفاظت ابلاغ شده بود. اما با توجه به اطلاع از تصمیم نهادهای اجرای طرح، جهت تخریب بخشی از این اثر ارزشمند، طی ماههای اخیر پژوهشگران، متخصصین و دوستداران میراث فرهنگی از هر راهی برای اطلاعرسانی جهت پیشگیری از تخریب در زمینه میراثکهن میراث این دیار به مسئولین استان و همچنین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گوشزد کرده بودند.»
در این نامه آمده است: «متاسفانه در آذرماه سالجاری بخشی از محوطه فوق مورد تخریب ماشینآلات سنگین قرار گرفته که به رغم رسالت و وظیفه اداره میراثفرهنگی شهرستان بهبهان جهت حفاظت و صیانت از آثار فرهنگی، این اداره از تخلف فوق چشمپوشی نموده است. لذا امضاءکنندگان از حضرتعالی تقاضا دارند نسبت به پیگیری موضوع و برخورد با متخلفان مطابق ماده ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی و معرفی متخلفین به مراجع قضایی دستور اقدامات لازم را مبذول فرمایید.»
محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی نیز دیروز به ایسنا خبر داد که دهیاری و رییس شورای چگاسفلی پنجشنبه ۲۰ آذرماه اقدام به کندن زمین برای جدولکشی با هدف دفع آبهای سطحی کرده بودند که با حضور یگان حفاظت میراث فرهنگی، کار متوقف شد ولی گفته شده که متاسفانه کار را ادامه دادند که بار دیگر بر توقف آن تاکید شد، اما اصل مطلب حضور تعدادی از خانوارها روی عرصه چگاسفلی است که باید کاری برای آنها انجام داد تا به این واسطه چنین اقدامات اصطلاحا عمرانی در این محوطه تاریخی دیگر رخ ندهد.
به گفته او، زمینی از منابع طبیعی مشخص شده تا منابع طبیعی این زمین را به عنوان زمین معوض در اختیار مردم روستا قرار دهد و از سوی دیگر مسوولان میراث فرهنگی خوزستان باید در صحبت با بنیاد مسکن استان و گرفتن اعتبار از دولت و سازمان برنامه و بودجه، پیگیری کنند تا در آن زمین معوض برای مردم خانهسازی انجام شود.
طالبیان افزود: متاسفانه در طول چند سال گذشته هر بار فشارهایی برای انجام یکسری اقدامات در این محوطه تاریخی مانند گازکشی یا همین جدولکشی به میراث فرهنگی وارد شد. در نهایت تنها راهحل برای چگاسفلی یک تلاش مشترک بین میراثفرهنگی و بنیاد مسکن برای ساخت خانه در زمین معوض است. در واقع دولت باید همت کند و برای آزادسازی کامل چگاسفلی بودجه مناسب اختصاص دهد.
گفتنی است، دهیار و رییس شورای روستای چگاسفلی که دارای ۳۰ خانوار است در روزهای گذشته دستور ورود لودر و خودروهای سنگین برای خاکبرداری به منظور احداث جدولکشی به بهانه دفع آبهای سطحی را صادر کردند و بدین ترتیب این محوطه باستانی دارای ارزشهای ثبت جهانی دستخوش تخریب و تعدی قرار گرفت. کبری ابوعلی رییس اداره میراثفرهنگی شهرستان بهبهان نیز تماسهای رسانهها و دوستداران میراث فرهنگی را بی پاسخ گذاشته و در هنگام تخریب این محوطه نه تنها د ر دسترس نبوده که حتی براساس آنچه در فضای مجازی منتشر شده است به گچساران سفر کرده بود.
براساس پیگیریها روستای چگاسفلی با داشتن ۳۰ خانوار باید از این محوطه باستانی خارج شود که تاکنون این اقدام صورت نگرفته است.