چهارشنبه, ۰۱ فروردین, ۱۴۰۳

گلستان بار دیگر میزبان اقوام ایران است/ایران کوچک در گلستان بزرگ

0 انتشار:

حبیبه ابراهیمی

مدیر روابط عمومی اداره میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان گلستان/

استان گلستان، نگارستان و پایتخت اکوتوریسم ایران، سرزمین چهار فصل و اقلیم‌ها، مهد وحدت اقوام و ایران کوچک نام گرفته است.

گلستان، پیشینه تاریخی ۷ هزار ساله دارد و در دوران هخامنشی و اشکانیان، هیرکانیا نام داشت و از معروف‌ترین و آبادترین ایالات شمال ایران بود. در دوران اسلامی نیز نقش مهمی در شکوفایی و تمدن ایران اسلامی داشت. به طوری که دانشمندان و شاعرانی بزرگ پرورانده است.

گلستان دارای ۱۴ شهرستان است و بدلیل برخورداری از شرایط ویژه و متنوع آب‌وهوایی معتدل کوهستانی، بیابانی و نیمه بیابانی و وجود بیش از هزار اثر تاریخی و فرهنگی ارزشمند، اعم از ابنیه تاریخی، اماکن مذهبی، تپه‌ها و محوطه‌های باستانی و تاریخی، آرامگاه‌ها، برج‌ها، پل‌های تاریخی، مساجد و امامزاده‌ها، بافت‌های قدیم شهری، کاروانسراها، قلعه‌ها، غارها، دارا بودن مناظر بدیع و چشم‌اندازهای طبیعی نظیر کوه، جنگل، جلگه، دشت، صحرا، دریاچه، خلیج، جزیره، آبشار، تالاب، دهکده ییلاقی و … عنوان پایتخت اکوتوریسم ایران را نیز به خود اختصاص داده است.

۸۲۵ اثر ثبت ملی مشتمل بر محوطه، بنا، میراث طبیعی، میراث ناملموس، بافت تاریخی، آثار منقول و ۲ اثر ثبت جهانی جایگاه ویژه‌ای در عرصه گردشگری و میراث‌فرهنگی برای استان گلستان ایجاد کرده است.

در دوره اسلامی با افزایش مهاجرت اقوام مختلف به استان گلستان، شاهد گوناگونی نژادها و اقوام در این استان هستیم که موجب شده است گلستان به عنوان نگارستان و رنگین کمان اقوام در کشور معرفی شود. اقوام متعدد شامل فارس، ترکمن‌، فارسی‌زبانان سیستانی، بلوچ‌ها، ترک‌ها (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی‌ها، کردها و قزاق‌ها می‌شوند.

فارسی‌زبان‌های سیستانی بیشتر در مرکز و جنوب و مازندرانی‌ها در غرب و جنوب استان گلستان سکونت دارند و گویش طبری و فارسی در این منطقه رایج است. قرلباش‌ها در رامیان، آزادشهر، مینودشت، کلاله و گالیکش و آذری‌ها در گنبدکاووس و قزاق‌ها نیز در گرگان و تکرها (ته‌کر) در نگین‌شهر و زابل‌آباد و مینودشت استان گلستان سکونت گزیده‌اند.

کردها هم در گنبدکاووس دارای جمعیت قابل توجه هستند و ترکمن‌ها در بخش شرقی، مرکزی و شمالی استان و حتی در مرکز استان اقامت دارند که بیشتر از اهل تسنن هستند و به زبان ترکمنی تکلم می‌کنند.

گویش گرگانی در شهرستان گرگان و گویش کتولی در شهرستان علی‌آباد کتول متداول است. هر دو گویش نیز زیر مجموعه زبان طبری هستند که خود ریشه پهلوی اشکانی دارد.

حدود ۶۱٪ اهالی استان گلستان اهل تشیع و ۳۹٪ نیز از جمعیت استان اهل تسنن هستند. اهل تشیع را تمامی گروه‌های فارسی‌زبان اعم از بومیان کهن، سیستانی و خراسانی، ترک (آذری و قزلباش) تشکیل می‌دهند و اهل تسنن را تمام گروه‌های ترکمن، قزاق و بلوچ تشکیل می‌دهند. همچنین مسیحیان نیز از اقلیت‌های کوچک مذهبی استان گلستان هستند.

تنوع بالای قومیتی در این استان باعث شده ظرفیتی غنی از فرهنگ و آداب اقوام ایران زمین در گلستان ایجاد شود تا در کنار مواهب فراوان طبیعی، تاریخی و ظرفیت‌های بالای گردشگری و اقلیم‌های گوناگون ایران کوچک را در استان گلستان ایجاد کند.

به همین دلیل است که برای معرفی ظرفیت‌های غنی استان گلستان جشنواره‌ فرهنگ اقوام ایران زمین برای نخستین‌بار در سال ۱۳۸۴ در استان گلستان برگزار شد و پس آن این جشنواره به نام استان گلستان در تقویم رویدادهای سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور درج و پس از آن نیز به جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام به میزبانی گلستان ثبت و ارتقاء یافت.

۱۰ دوره نخست این جشنواره در شهر گرگان، مرکز استان گلستان برگزار شد. اما به دلیل استقبال بینظیر گردشگران، نه تنها گرگان که گنبدکاووس نیز میزبان برپایی یازدهمین دوره از جشنواره فرهنگ اقوام شد.

جشنواره فرهنگ اقوام ایران زمین حالا همه ساله با حضور و معرفی فرهنگ‌های مختلف ایران و اجرای برنامه‌های بومی و محلی، شامل موسیقی آیینی اقوام، سرودهای فولکلوریک، آداب‌ورسوم، سوغات، برپایی غرفه‌های صنایع‌دستی و سوغات و ایجاد سیاه چادرهای عشایری اقوام مختلف کشور و برپایی سازه‌های سنتی روستایی برای معرفی فرهنگ اصیل ایرانی با حضور کشورهای آسیای میانه در قالب نمایشگاه سراسری صنایع‌دستی در استان گلستان برپا می‌شود. برگزاری مسابقات، برنامه‌های علمی، تور یک روزه معرفی استان گلستان برای سفرا و خبرنگاران خارجی نیز از دیگر بخش‌های دایمی جشنواره اقوام ایران زمین در استان گلستان است.

برپایی جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام با عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی کشور موجب موج استقبال مردمی برای سفر به استان گلستان را ایجاد کرده و علاوه بر نمایش پتانسیل‌های غنی ایران اسلامی، موجب نشاط اجتماعی و ایجاد تفریح سالم برای گردشگران علاقمند به فرهنگ اقوام ایرانی شده است.

امتیاز این جشنواره نسبت به تمامی جشنواره های دیگر در کشور حضور رایگان در تمامی بخش‌ها است. با توجه به پیشینه درخشان جشنواره فرهنگ اقوام و برگزاری موفق دوره یازدهم جشنواره در دو شهر گرگان و گنبدکاووس، دوره دوازدهم جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام بار دیگر از تاریخ ۲۹ آبانماه لغایت ۲ آذرماه در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی شهرستان گرگان و از تاریخ ۴ لغایت ۷ آذرماه در مجموعه ورزشی المپیک شهرستان گنبدکاووس برگزار می‌شود تا فرصتی مغتنم برای تجلی اصالت استان گلستان و وحدت اقوام ایران زمین فراهم شود.

print

لطفا دیدگاه خود را ثبت کنید