مجتبی گهستونی
روزنامه‌نگار و فعال میراث‌فرهنگی/
عصر هشتم اردیبهشت سال ۱۳۸۶خبری از سوی نگارنده این نوشتار به رسانه‌های کشوری مبنی بر برخورد تیغه بیل میکانیکی به یک تابوت دوره ایلامی در عمق زمین و مشاهده یک گنجینه طلا و مفرغ در روستای جوبجی رامهرمز مخابره شد.برخورد دردسرسازی که از آن سال تا به امروز ۱۳ سال از وقوع آن می‌گذرد.
در حال حاضر هم مشخص شد که آن گنجینه‌های منحصر به فرد به «شوتور نهونته» فرزند «ایندد» در دوره ایلام باستان تعلق دارد و به تازگی نیز مدیر پروژه جوبجی منصوب شد.
از زمان کشف گنجینه جوبجی تا به امروز دوستداران میراث‌فرهنگی خوزستان و حتی رامهرمز همواره خواستار رسیدگی به این محوطه باستانی بودند. از آن سال‌ها همواره زمزمه‌هایی درباره راه‌اندازی یک مرکز پژوهشی در جوبجی رامهرمز به گوش می‌رسید. پیگیری‌های دوستداران میراث فرهنگی هم تا حد راه‌اندازی صوری پایگاه جوبجی «جوبجی-ارجان» به نتبجه رسید. اما این موضوع دوستداران میراث‌فرهنگی را خشنود نکرد.
انتصاب مدیر پروژه جوبجی رامهرمز با هدف پیگیری راه‌اندازی پایگاه جوبجی از یکسو و دنبال کردن مسائل مدیریتی این محوطه ارزشمند باستانی و از سویی دیگر، تعیین عرصه و حریم، ساماندهی و آزادسازی محوطه از مداخلات و جلوگیری از تعرض‌های بی‌امان سودجویان صورت گرفته است.
سرانجام طی روزهای گذشته حکم مدیریت محوطه باستانی جوبجی به نام یکی از باستان‌شناسان جوان صادر شد. جوانی که خود در کاوش‌های جوبجی حضور داشت و اصالتا اهل رامهرمز است. امیدوارم این مدیر جوان با استقرار در محوطه باستانی جوبجی که به مثابه یک میدان مین است شهامت خود را برای رویارویی با مشکلات و حل بحران‌های پیش‌رو نشان دهد.
محمد اسکندری، خوب می‌داند که عبور کانال آبرسانی از این محوطه، وضعیت نامشخص عرصه و حریم، کشاورزی بر روی محوطه، وجود کارخانه و معدن بهره برداری از شن و ماسه، وجود حفاری‌های غیرمجاز بخشی از چالش‌های پیش رو است.
از سال ۱۳۸۶ که بخش قابل توجهی از اشیاء یافته شده در جوبجی نمایان شد و با انجام کاوش‌های باستان‌شناسی در سال ۱۳۸۸ به اوج خود رسید، گنجینه جوبجی همچنان از دید مردم خوزستان و حتی رامهرمز پنهان است و با وجود وعده مسئولان میراث‌فرهنگی هنوز بخش عمده‌ای از این گنجینه به محل کشف خود برای بازدید عموم بازنگشته است.
پیش‌تر هم سرپرست هیئت کاوش گنجینه جوبجی رامهرمز با اعلام اینکه وضعیت موزه رامهرمز برای انتقال گنجینه جوبجی مورد تایید نیست گفته بود که اشیای مرمت شده گنجینه جوبجی در صورتی به رامهرمز بازگردانده می‌شوند که موزه این شهرستان و نحوه سیستم حفاظتی آن مورد تایید باشد.
گنجینه جوبجی رامهرمز اما شامل چه اشیایی است که باید به این منطقه بازگردد؟
- یک حلقه موسوم به حلقه قدرت دارای خط میخی به وزن ۱۷۵ گرم
- حلقه موسوم به “حلقه قدرت دارای نقش برجسته با وزن ۱۰۵ گرم
- حلقه قدرت با وزن ۵۵ گرم،
- حلقه قدرت شکسته دارای خط میخی با وزن ۵۵ گرم،
- حلقه قدرت دارای تزئینات با وزن ۵۵ گرم است.
- همچنین دستبند طلایی با تزئینات دو سر به شکل آهو و گل نگین‌دار با وزن ۸۵ گرم،
- دستبند طلایی با تزئینات سبک دو سر گل با وزن ۵۰گرم،
- دو مچبند ساده با وزن ۳۲۵ گرم،
- مچ بند دارای تزئینات نگین با وزن ۹۵ گرم،
- مچبند با با نقش آهو و نگین‌دار دارای تزئینات به شکل گل با وزن ۷۵ گرم،
- مچبند به وزن ۱۰۰ گرم،
- چهار مچبند از جنس سیلیس با وزن ۲۸۵ گرم،
- یک قطعه طلا با تزنینات مارپیچ با وزن ۲۹۵ گرم،
- چهار قطعه فلز طلا که دو عدد بصورت بیضی، یکی شکسته و دیگری به شکل لوله‌های باریک با تزئینات برجسته به وزن ۱۷۵،
- سه پلاک طلایی به شکل شبکه‌ای با وزن ۱۵ گرم،
- زنجیر گردنبند طلایی دارای نگین با وزن ۸۰ گرم،
- ۱۵۵ دکمه تزنینی لباس از جنس طلا،
- سکه با اندازه‌های متفاوت با وزن ۲۵ گرم،
- ۹۹ مهره سوراخ‌دار در اندازه‌های بزرگ و کوچک از جنس طلا و پلاستیک با وزن ۳۷۰۰ گرم و ۷۰۰ صوت،
- انگشتر حلقه‌ای طلا با وزن ۴گرم،
- ۲۳ آویز گردن بند طلا با وزن ۱۴ گرم و ۸۰۰ صوت،
- ۱۰ شی تزئینی با نقوش برجسته از جنس طلا در ۳۰ قطعه با وزن ۱۱۳ گرم و ۲۰۰ صوت،
- ۱۰ شی تزئینی از جنس طلا به صورت ۴ قطعه به هم چسبیده و به صورت مهره‌های ریز ۸۰۰/۳۱،
- ۱۰ شی تزئینی از جنس طلا بصورت ۱۸ قطعه به هم چسبیده ۸۰۰/۱۸ گرم و ۷۰۰ صوت،
- دو قطعه طلا به شکل سنجاق یا گوشواره دارای نگین به وزن ۴ گرم ۸۰۰ صوت،
- یک میله فلزی آهن با یک رو پلاک پرچ شده از جنس طلا به وزن ۷ گرم و ۸۰۰ صوت،
- ۴۸ دانه مهره تسبیح از جنس عقیق در اندازه‌های گوناگون،
- یک عدد دندان شکسته که در محل کاوش کشف شد،
- مجسمه فلزی از جنس مفرغ در حال نیایش و سوار بر ماهی،
- مجسمه نیم‌تنه که بالاتنه آن شکسته و نامعلوم است از دیگر اشیای موجود در تابوت مفرغی کشف شده در رامهرمز است.
- حلقه فلزی با جنس نامعلوم دارای رسوب گرفتگی،
- مجسمه شکسته فاقد سر و گردن به احتمال قوی از جنس مفرغ در حال نیایش،
- سه پایه فلزی جنس مفرغ با سرپایه‌هایی به شکل مرغابی،
- ظروف دارای پایه و دو گوشه،
- ظروف مرمری شکسته دارای تزئینات برجسته و شیار‌دار،
- ظرف مرمری ساده دارای دو دسته،
- ظرف مرمری درارای دو دسته و تزئینات بدنه به صورت شیار،
- لیوان سفید رنگ از جنس سنگ‌گچ یا آهک،
- ظرف سفالی به‌صورت لیوان دارای دو دسته،
- پیمانه سفالی کوچک دارای لعاب که لبه بالای آن شکسته،
- لبه بالای ظرف سفالی دارای لعاب،
- شی سفالی به شکل قالبی دارای محتویات استخوانی شکسته،
- مقداری سفال شکسته،
- دستبند فلزی به احتمال زیاد از جنس مفرغ،
- قسمتی از ظرف شکسته به احتمال زیاد از جنس نقره،
- ظرف فلزی شکسته،
- سه ظرف فلزی که کارشناسان احتمال می‌دهند از جنس مفرغ باشد،
- دستبند از جنس مفرغ،
- ۶۸ قطعه فلز از جنس مفرغ متعلق به تابوت شکسته و ظروف فلزی،
- قطعه‌ای از دستبند فلزی مفرغی ناقص و شکسته،
- قسمتی از تیغه خنجر شکسته،
- یک قطعه شیشه شکسته دارای لعاب و ظرف شکسته دارای یک دسته مفرغی
- چهار قطعه از جنس مفرغ نیز آخرین اشیایی است که از یک تابوت کشف شد.
