صدای میراث: پلیس پیشگیری تهران ماه گذشته مجسمه باستانی یک زن را در محله خلیج فارس تهران در حال معامله این شیء که در اعلام اولیه قدمت دو هزار ساله برای آن تعیین شد، کشف کرد. این مجسمه به دلیل شمایلی که داشت آن ابتدا به عنوان یک اثر احتمالا متعلق به دوره عیلامی معرفی شد و پلیس پیشگیری نیز اعلام کرد ۲ هزار سال قدمت دارد و ۲۰ میلیارد تومان نیز ارزش معاملاتی آن در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی بود. اما داستان این مجسمه چیست؟ چگونه به تهران رسید و نقش دو تن از مدیران وزارت میرا ثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در معامله آن در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی چه بود؟
صدای میراث از چند روز پس از انتشار خبر توقیف مجسمه فلزی زن باستانی توسط پلیس پایتخت تحقیقات خود را درباره این شیء تاریخی که گفته شد ۲ هزار سال قدمت دارد آغاز کرد.
براساس پیگیریهای صدای میراث از فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی، مجسمه کشف شده در تهران یکسال قبل توسط قاچاقچیان اشیای تاریخی از کشور عراق وارد ایران شد و مدتی در شهرهای ایلام، کرمانشاه و البرز پرسه زد تا پس از یکسال به تهران و به دست خریدار اصلی در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی برسد.
از ادعای نسبت فامیلی با مدیر میراث تا کارشناسی مجسمه توسط دو مدیر در باغ کردان
تحقیقات صدای میراث البته به نقاط جالب بیشتری رسید. ۴ متهم در تهران توسط پلیس پیشگیری پایتخت دستگیر شدند. نفر نخست در اعترافات خود اعلام کرد که مجسمه متعلق به فرد دیگری است. پلیس فرد دوم را یافت و او نیز اعلام کرد که مجسمه متعلق به فرد دیگری است. نفر سوم اما در یک قرار معامله صوری توسط پلیس بازداشت شد. اما متهم سوم کیست؟
قاچاقچی دستگیر شده جوانی است که به اقدام پلیس معترض شده و اعلام کرده است که فروش این مجسمه از پیش با برخی مسئولین وزارت میراث فرهنگی هماهنگ شده بود و براساس توافقات صورت گرفته و قرارهای قبلی او نباید دستگیر میشد. اما چگونه ممکن است یک شیء تاریخی یکسال قبل به صورت قاچاق آن هم از کشور عراق وارد ایران شود و ماهها در ایلام و کرمانشاه و البرز و در یک باغ در منطقه کردان کرج نگهداری شود و رایزنیها برای فروش آن آغاز شده و سرانجام سر از تهران درآورد تا در یک معامله زیرزمینی در بازار قاچاق اشیای تاریخی و براساس اطلاعات دریافتی صدای میراث به مبلغ بیش از ۵ میلیون دلار فروخته شود و تمام این مراحل به ادعای قاچاقچی این شیء تاریخی با برخی مسئولین وزارت میراث فرهنگی کشور هماهنگ شده باشد؟
تضمین تحویل مجسمه در خارج از ایران
صدای میراث با دستیابی به اطلاعات بیشتر متوجه شد که متهم اصلی حتی به خریدار تضمین داده بود که می تواند شیء خریداری شده را به خارج از کشور منتقل کند. او گفته بود که این شیء را نه در اروپا که در کشورهای همسایه می تواند تحویل خریدار دهد.
اما تحقیقات صدای میراث مشخص کرد که متهم اصلی خود را از منسوبین یکی از مدیران وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی معرفی کرده و اعلام کرده است که حتی دو تن از مسئولین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در معامله و فروش این شیء در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی دست داشته اند.
به گفته او، پیش از آن که مجسمه تاریخی منتقل شده از عراق به تهران برسد، هر دو مدیر وزارت میراث فرهنگی در قرار باغ کردان کرج که مجسمه در آن نگهداری میشد حاضر شدند و به کارشناسی اثر پرداختند.
به ادعای این فرد که مدعی است از منسوبین یکی از مسئولین وزارت میراثفرهنگی، حاضر در قرار کارشناسی اثر در باغ کردان است، مسئولین وزارت میراث فرهنگی که نام آنها به دلیل باز بودن پرونده در صدای میراث محفوظ است به او گفتهاند در صورت فروش این مجسمه در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی آن ها حاضر به پرداخت حق السهم و «حق الکشف» به او هستند.
لزوم ورود دستگاههای امنیتی خارج از وزارت میراث به پرونده مجسمه باستانی
این که چرا موضوع پرداخت حق الکشف برای فروش یک اثر تاریخی که به گفته برخی کارشناسان وزارت میراث فرهنگی یک اثر اصالت دار و واجد ارزش است و به گفته برخی دیگر، اثری ساخته شده در حدود ۵۰۰ سال قبل در عراق است، از سوی مسئولین مورد ادعا به یک قاچاقچی اشیای تاریخی در بازار زیرزمینی آثار تاریخی وعده داده شده است و اصلا چرا باید دو مسئول وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که اتفاقا بارها درباره حفاظت از آثار تاریخی کشور سخن گفته و قاچاق اشیای تاریخی را زنگ خطر برای میراث فرهنگی ایران می دانند به کارشناسی یک مجسمه قاچاق برای تعیین قدمت به باغ کردان کرج بروند و به قیمتگذاری یک شیء قاچاق در بازار زیرزمینی کمک کنند، موضوعی است که باید از سوی دستگاههای امنیتی و نظارتی خارج از وزارت میراث فرهنگی و همچنین دستگاه قضایی با جدیت مورد بررسی قرار بگیرد.
اگرچه پلیس پیشگیری پایتخت خبر داده است که قاچاقچیان اشیای تاریخی قصد داشتند مجسمه قاچاق شده از عراق به ایران در سال گذشته را ۲۰ میلیارد تومان بفروشند، اما پیگیری های صدای میراث مشخص کرده است که قاچاقچیان مصمم بوده اند در گام نخست مجسمه قاچاق شده را به قیمت ۵ میلیون دلار در بازار زیرزمینی تهران به فروش برسانند و تضمین خروج اثر از ایران را هم به خریدار داده بودند.
قاچاق با هماهنگی مدیران میراث فرهنگی؟
براساس آنچه صدای میراث دریافته است، قاچاقچی اصلی مجسمه تاریخی توقیف شده توسط پلیس پیشگیری پایتخت به رفتار پلیس در دستگیری خود معترض بوده و اعلام کرده است که این معامله با اطلاع و هماهنگی کامل دو تن از مسئولین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در حال انجام بوده و پیش از آن، هماهنگیهای لازم در ساختمانی در خیابان لارستان تهران با مسئولین وزارت میراث فرهنگی صورت گرفته است.
این پرونده هم اکنون در دستگاه قضایی در حال رسیدگی است تا مشخص شود ارتباط مدیران وزارت میراث فرهنگی با پرونده مجسمه تاریخی و فروش آن در بازار زیرزمینی ایران چیست و آن ها چه نقشی در معاملات زیرزمینی اشیای تاریخی در کشور دارند؟
