صدای میراث: همزمان با کشف نزدیک به ۲ هزار سنگ قیمتی و باستانی ایران که بسیاری از آن ها حاصل حفاریهای غیرمجاز گورستان های باستانی در شمال و جنوب و جنوب شرق ایران بود و دو هفته قبل توسط پلیس فرودگاه و یگان حفاظت میراث فرهنگی کشور کشف شد، صدای میراث پیگیری برای یافتن خریداران چینی این سنگ ها را آغاز کرد و در گفت و گو با فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی دریافت که چینی ها ۱۲ سال است در بازار اشیای تاریخی ایران نفوذ کرده و ۴ باند قاچاق اشیای تاریخی در داخل کشور تشکیل دادهاند.
فعالیت ۴ خریدار عمده چینی در بازار اشیای تاریخی ایران
پیگیری های بیشتر صدای میراث از فعالان زیرزمینی خرید و فروش اشیای تاریخی ایران مشخص کرد که افغان ها نیز نقش مهمی در قاچاق اشیای تاریخی ایران به افغانستان و ارسال و فروش این آثار به خریداران چینی ایفا کرده اند.
براساس پیگیریهای صدای میراث، نفوذ ۴ خریدار بزرگ چین در بازار اشیای تاریخی ایران از سوی فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخ کشور تایید شده است که برخی از آن ها پیشتر سفرهایی نیز به ایران داشته اند و پول های کلان برای خرید سنگ های باستانی و اشیای تاریخی ایران میپردازند.
برخی فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی به شرط حفظ نام خود در تماس با صدای میراث اعلام کردند که سنگ های باستانی کشف شده در فرودگاه امام خمینی (ره) برای فروش به یکی از ۴ خریدار عمده اشیای تاریخی ایران در چین در حال خروج از کشور و فروش در شانگهای بود.
فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی که برای تکمیل گزارش صدای میراث از پیگیری ماجرای قاچاق سنگ های باستانی ایران به مقصد چین حاضر به گفت وگو با صدای میراث شدند، همچنین اعلام کردند که قادر به اعلام نام شبکه قاچاق چینی ها در ایران نیستند اما معتقدند که وزارت میراث فرهنگی و یگان حفاظت میراث فرهنگی به خوبی از وجود آن ها در ایران آگاه است.
به گفته این فعالان، چین و تایوان خریداران قوی در بخش سنگ های باستانی و دیگر اشیای تاریخی ایران دارد که اکنون در حال خرید آثار حاصل از حفاری های غیرمجاز در سراسر ایران هستند و پول های زیادی بابت خرید این آثار رداخت می کنند که همین عامل منجر به افزایش حفاری های غیرمجاز در ایران شده است.
به گفته آنها، بازار آمریکا و اروپا دیگر علاقه ای به خرید اشیای تاریخی ایران ندارد و اکنون بازار چین با توجه به بهبود وضعیت اقتصادی آن ها علاقه بسیار زیادی به اشیای قاچاق شده از ایران دارد و با توجه به این که چینی ها علاقمند به سنگ های قیمتی و باستانی ایران هستند گاه تا ۱۵ هزار دلار برای اجناس خوب و تا ۲۰۰ هزار دلار برای سنگ های خاص و لولههای سنگی مهر برجسته و دارای نقوش خاص پرداخت می کنند.
۷۰ درصد اشیای باستانی ارزشمند بازار سیاه مال چینی ها است
«پیمان» یک فعال بازار زیرزمینی اشیای تاریخی است که در خارج از ایران بر خرید و فروش آثار تاریخی کشورهای عراق و سوریه تمرکز دارد. او در تماس با صدای میراث و پس از راستی آزمایی صدای میراث از فعالیت هایش اعلام کرد: چینی ها خرید نامحدود آثار تاریخی ایران را در دستور کار قرار داده اند و هر اثری که احساس کنند خوب است بلافاصله با پرداخت پول کلان خریداری می کنند. آن ها نمایندگانی در تهران دارند که برایشان خرید می کنند و آثار را برایشان با توجه به ناامن شدن کریدور قاچاق اشیای تاریخی در فرودگاه امام با توجه به کشف باند بزرگی که سال گذشته قصد خارج کردن آثار تاریخی از این فرودگاه را داشت، این آثار را از مرزهای جنوبی به دوبی ارسال و از آنجا به دست خریداران چینی میرسانند.
پیگیری های صدای میراث از فعالان داخلی و خارجی بازار اشیای تاریخی مشخص کرد که چینیها تقریبا ۱۲ سال است در بازار ایران فعال هستند و تاکنون موفق به خارج کردن بسیاری از سنگ های قیمتی و باستانی ایران شده اند. فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی به صدای میراث خبر داده اند که ۷۰ درصد سنگ های باستانی و ارزشمند ایران که توسط حفاران غیرمجاز برای فروش به خارج از کشور عرضه شده است توسط چینی ها خریداری می شود و فعالان ایرانی که در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی در داخل ایران فعالیت می کنند به دلیل آن که چینی ها چندین برابر پول بیشتری برای خرید این آثار می دهند توان خرید اشیای تاریخی را ندارند.
بازی چینی در بازار زیرزمینی
پیمان، فعال بازار زیرزمینی اشیای تاریخی که گفته است با سرمایه ۱۰۰ هزار دلار در بازار خرید و فروش اشیای تاریخی فعالیت می کندف به صدای میراث گفته است: فعالیت چینی ها در ایران چنان پیچیده شده است که حتی خریداران داخلی اشیای ارزشمند را به راحتی حذف می کنند و یا آنقدر پول زیادی به حفاران غیرمجاز و فروشندگان آثار تاریخی می دهند که قدرت رقابت خریداران داخل ایران را از بین می برند.
به گفته او، نبود خریدار رقیب به چینی ها کمک می کند که بتوانند آثار تاریخی ایران را با قیمتی کمتر در بازار داخلی خریداری و با سهولت بیشتر به خارج از کشور منتقل و با قیمت بسیار بیشتری در بازار چین و اروپا عرضه کنند.
فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی در ایران نیز به صدای میراث گفته اند که خریداران چینی در تمام مناطق ایران دست دارند حفاران داخلی هم به دلیل آن که نمایندگان چینی ها پول بیشتری بابت خرید آثار تاریخی به آن ها پرداخت می کنند حاضر به فروش این اشیاء در بازار داخلی نیستند.
صدای میراث یک پرسش مشترک را با فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی در داخل و خارج از کشور مطرح کرد و آن هم تاثیر حضور چینی ها در بازار سیاه اشیای تاریخی ایران بود. پاسخ همه آن ها به این سوال تقریبا مشترک بود. تا چینی ها پول زیادی برای خرید آثار تاریخی ایران میپردازند و نمایندگان آن ها بدون دردسر در ایران اقدام به خرید می کنند حفاری های غیرمجاز بیشتر شده و اجناس بیشتری به دست آن ها می رسد.
افغان ها روستا به روستا برای خرید اشیای تاریخی سفر میکنند
اما فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی در خارج از کشور موضوع مهمتری را نیز با صدای
میراث مطرح کردند و آن هم ورود افغان ها به بازار زیرزمینی اشیای تاریخی ایران است. موضوعی که نخستین بار صدای میراث آنرا مطرح می کند و از مسئولین وزارت میراث فرهنگی و یگان حفاظت میراث فرهنگی درخواست دارد نسبت به نفوذ افغان ها و چینی ها در بازار سیاه اشیای تاریخی ایران شفافیت بیشتری داشته باشد و گزارشهای خود را به منظور آگاهی رسانی بیشتر به مردم با هدف حفاظت از آثار تاریخی ایران با رسانه ها نیز در میان بگذارد.
پیمان، فعال بازار زیرزمینی اشیای تاریخی در خارج از کشور که می گوید بر بازار آثار تاریخی عراق و سوریه متمرکز است، افغانها شهر به شهر در ایران میگردند و همانجا پول خرید آثار تاریخی را به حفاران غیرمجاز پرداخت می کنند و این آثار را از مرز ایران و افغانستان خارج و با قیمت بیشتر به دست خریداران چینی می رسانند و پول خوبی گیرشان میآید.
به گفته پیمان، حضور خریداران افغان در محل، این امکان را به حفاران غیرمجاز می دهد که با استرس کمتری آثار تاریخی را بفروشند و دیگر نیازی به طی مسافتهای طولانی در ایران و احتمال بازداشت و دستگیری نداشته باشند.
این فعال بازار زیرزمینی اشیای تاریخی در خارج از کشور به صدای میراث گفته است، در صورت حذف خریداران چینی و افغان از بازار زیرزمینی ایران که پول های خوبی برای خرید اشیای تاریخی حاصل از حفاری های غیرمجاز پرداخت می کنند، علاوه بر آن که اشیای تاریخی در بازار زیرزمینی داخل کشور می ماند، از افزایش حفاری های غیرمجاز هم کاسته می شود. چون تا زمانی که پول خوب و دسترسی آسان به فروش این آثار باشد، حفاری برای دستیابی به آثار تاریخی و دفینه ها نیز افزایش بیشتری مییابد.
به گفته پیمان، در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی ایران قاچاقچیان افغان کارشان این است که روستا به روستا سفر کنند و با حضور در محل و کاهش ریسک فروش اشیای تاریخی، این آثار را با قیمت پایین از حفاران خریداری کنند و پس از انتقال به افغانستان به چین ببرند و با قیمت بالا به چینی ها بفروشند و سود خوبی نصیب شان شود. افغان ها علاوه بر سنگ های قیمتی و باستانی، سکهها یتاریخی و اشیای مفرغی هم از حفاران خریداری می کنند. ۸ افغان خریدار عمده آثار تاریخی ایران هستند و البته ۳ پاکستانی هم به خرید اشیای تاریخی ایران از حفاران غیرمجاز اقدام می کنند.