
گزارش تحقیقی صدای میراث از باند قاچاق داخلی و بین المللی حراج نیویورک | چه کسانی سکه های ساسانی و هخامنشی ایران را به نیویورک رساندند؟
صدای میراث: حراج ۱۵ سکه هخامنشی و ساسانی ایران در آمریکا بیش از دو هفته دیگر در حراجی CNG نیویورک آغاز می شود. تحقیقات صدای میراث از حفاران غیرمجاز در استان فارس و منطقه بیضا، فعالان بازار زیرزمینی اشیای تاریخی در تهران و راستی آزمایی صورت گرفته از اظهارات مطرح شده افراد مختلف در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی که یک هفته پیش از انتشار گزارش حراج نیویورک آغاز شد، به یافتن ردپای باندهای خرید و قاچاق و ترانزیت سکه های هخامنشی و ساسانی منطقه بیضا در ایران، امارات متحده عربی، فرانسه، سوئیس و در نهایت آمریکا منجر شد.
صدای میراث، سال گذشته در گزارشی با موضوع غارت محوطه های تاریخی بیضا، از عرضه ۶۰۰ سکه باستانی از دوره های مختلف تاریخی خبر داد و اعلام کرد که حفاران غیرمجاز حتی قاچاقچیان بین المللی را برای خرید این سکه ها به ایران کشاندند. این سکه ها توسط دو نوجوان ۱۷ ساله در حفاری های غیرمجاز از محوطه باستانی بیضا خارج شده بود و صدای میراث از بازدید چندین گروه خریدار داخلی و خارجی سکه های باستانی بیضا خبر داد.
این محموله، نخستین محموله اشیای تاریخی بود که با گذشت شش ماه از تعطیلی معاملات زیرزمینی اشیای تاریخی به دلیل انتشار گزارش صدای میراث از انهدام بزرگترین شبکه سازمان یافته قاچاق اشیای تاریخی در فرودگاه امام خمینی (ره) تهران، به بازار زیرزمینی اشیای تاریخی راه یافت.
اما چه کسانی توانستند سکه های باستانی حاصل از حفاری غیرمجاز محوطه باستانی بیضا را در ایران خریداری و به بازار بین المللی اشیای تاریخی وارد و در نهایت با سندسازی عجیب به حراج CNG در نیویورک عرضه کنند؟
سکه های قاچاق شده چگونه به بازار بین المللی رسیدند؟
تحقیقات صدای میراث از فعالین بازار زیرزمینی اشیای تاریخی مشخص کرد که سکه های خریداری شده از دو نوجوان ۱۷ ساله که مهرماه سال گذشته حدود ۶۰۰ سکه باستانی از دوره های مختلف تاریخی و از جنس طلا و نقره را در حفاری های غیرمجاز بیضا بیرون کشیدند، توسط چند باند مهم قاچاق آثار تاریخی در داخل ایران، شامل سه برادر با نام خانوادگی «ص» در استان فارس، دو پسرعمو با نام های «د.پ» و «الف.پ» و «الف.ف» که در خرید و فروش اشیای زرین غارت شده از محوطه باستانی نکا در استان مازندران نقش داشتند و یک دلال آثار تاریخی به نام «ق.الف.ن»، خریداری شدند و برای ترانزیت از امارات متحده عربی در اختیار یک دلال عرب به نام «سوار» با اصالت عراقی قرار دادند.
فعالین بازار زیرزمینی اشیای تاریخی به صدای میراث گفته اند که این سکه ها توسط باندهای قدرتمند قاچاق اشیای تاریخی در ایران خریداری و به آمریکا منتقل شده است. خریدارانی که به گفته آن ها امکان برخورد با آن ها وجود ندارد و تاکنون هیچ اقدامی برای کوتاه کردن دست آن ها از خرید و فروش آثار تاریخی ایران و قاچاق بین المللی این آثار از سوی وزارت میراث فرهنگی صورت نگرفته است.
تحقیقات صدای میراث از فعالین بازار زیرزمینی معاملات اشیای عتیقه در منطقه فارس و راستی آزمایی اظهارات آن ها از فعالان بازار زیرزمینی خرید و فروش اشیای عتیقه در تهران، مشخص کرد که خریداران اصلی سکه های هخامنشی و ساسانی بیضا که حالا سر از حراجی CNG نیویورک درآورده و در روزهای هفته های آینده بصورت اینترنتی با قیمت ۲۰ هزار تا ۷۵ هزار دلار فروخته می شوند، در آمریکا، سوئیس، فرانسه و امارات متحده عربی ساکن هستند.
براساس تحقیقات صدای میراث، سکه های طلا و نقره هخامنشی و ساسانی قاچاق شده از ایران توسط ۵ ایرانی به نام های «ع.پ» ساکن فرانسه، «س.الف» ساکن آمریکا، «ع.خ» و «ح.خ» و یک ایرانی ساکن سوئیس به نام شهریار با نام مستعار «موسی» (moosi) و ۳ برادر افغان در امارات متحده عربی مشهور به «برادران شاه»، خریداری و با سندسازی و شناسنامه ساختگی تحویل حراجی نیویورک شدند.
شناسنامه سازی برای عرضه سکه های قاچاق شده در حراج نیویورک
اسناد ساختگی ارایه شده به حراج نیویورک که بخشی از آن در اختیار صدای میراث قرار گرفته است مشخص کرد که قاچاقچیان خریداران اصلی سکه های ساسانی و هخامنشی بیضا با شناسنامه سازی برای سکه های ارسال شده به حراج نیویورک، مدعی شده اند سکه های زرین و سیمین تحویل شده به این حراجی که همین سال قبل از حفاری غیرمجاز به دست آمده بود، با مجوز دولت جمهوری اسلامی ایران توسط فردی به نام دکتر «ع.شمس آرام» وارد کشور آلمان شده و سال ۱۹۸۰ نیز توسط عرضه کنندگان سکه ها به حراج نیویورک از دکتر «شمس آرام» خریداری شده است. حراج نیویورک نیز با استناد به همین اسناد ساختگی و شناسنامه جعلی سکه ها آن ها را به نام منطقه آسیای مرکزی در حراج ژانویه ۲۰۲۵ خود به فروش گذاشته است.
این اقدام در حالی صورت گرفته است که براساس کنوانسیون ۱۹۷۱ یونسکو، خرید و فروش آثار تاریخی حاصل از حفاری های غیرمجاز و قاچاق شده توسط موزه ها، حراجی ها و گالری ها ممنوع است و این آثار باید به سرعت به کشور مقصد بازگردانده شوند.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یک روز پس از انتشار نخستین گزارش صدای میراث از حراج سکه های هخامنشی و ساسانی ایران که تصاویر آن ها سال گذشته در صدای میراث منتشر و اعلام شد که حاصل حفاری های غیرمجاز در منطقه بیضا هستند و در حال معامله در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی، اعلام کرد که پرونده استرداد سکه های باستانی ایران از حراج نیویورک تشکیل شده و براساس قوانین جهانی این سکه ها باید به ایران مسترد شوند.
