بدعهدی میراث فارس بلای جان بزرگترین خانه تاریخی کازرون | خانه «حاج اسماعیل» متروکه شد

پایگاه خبری صدای میراث – احمد گلمکانی: دیوارهای بزرگترین خانه صفوی – قاجاری کازرون این روزها زیر فشار بدقولی و بدعهدی مسئولان میراث فرهنگی استان فارس در حال خم شدن است و مالکان این بنای تاریخی را به طور کامل تخلیه کردند.

عمارت ۱۷۰۰ متری «حاج اسمال» (حاج اسماعیل) در بافت کوی بازار کازرون که دو سال پیش بخش‌هایی از آن از سوی اداره میراث فرهنگی فارس تملک شد، اکنون با تخلیه کامل مالکان، متروکه شده و سقف یکی از اتاق‌های اندرونی آن به طور کامل فروریخته است. حتی دیوارهای بیرونی این بنا آن چنان کج شده که هرلحظه امکان فروریزی آن و تلفات عابران پیاده نیز وجود دارد.

اداره میراث فرهنگی استان فارس دو سال پیش بخش‌هایی از این بنای تاریخی را تملک کرد، اما بخش زیادی از این بنا همچنان بلاتکلیف باقی مانده است و نه میراث فرهنگی گامی برای تملک کامل بنا بر می‌دارد و نه دیگر این بنای تاریخی تاب بدقولی‌ دولتی‌ها را دارد. مالکان بلاتکلیف مانده‌اند و عمارت حاج اسمال نیز بتدریج در حال تبدیل شدن به یک خانه نیمه ویران متروکه در مرکز شهر کازرون است.

سال گذشته، «محمد ثابت اقلیدی»، مدیرکل وقت میراث فرهنگی استان فارس در گفتگو با صدای میراث به صراحت تاکید کرده بود که تملک کامل عمارت حاج اسمال در کازرون به زودی به پایان می‌رسد، اما یک سال پس از وعده مدیرکل وقت سازمان میراث فرهنگی فارس، این وعده روی زمین مانده است و البته طی چند ماه گذشته نیز مدیریت میراث فرهنگی فارس تغییر کرده است.

فعالان میراث فرهنگی کازرون در گفتگو با صدای میراث تائید کرده‌‎اند که حداقل دو اتاق اندرونی عمارت حاج اسمال به طور کامل از میان رفته و بخش‌های دیگر آن نیز در آستانه فروریختن است. به گفته فعالان میراث فرهنگی کازرون، اگر میراث فرهنگی فارس در آستانه فصل بارش‌ها اقدامی روی این بنای تاریخی انجام ندهد، ریزش بخش‌های دیگر عمارت حاج اسمال در فصل بارش محتمل است.

براساس گزارش‌‌ها، تا کنون حدود ۱۰ درصد عمارت حاج اسمال در دولت گذشته توسط اداره میراث فرهنگی فارس تملک شده، اما با تغییرات دولت، ادامه تملک این بنای تاریخی و ارزشمند کازرون متوقف شده و مشخص هم نیست که اداره میراث فرهنگی فارس چرا نسبت به تعیین تکلیف این بنای تاریخی تا به امروز تعلل کرده است؟

لازم به ذکر است که عمارت حاج اسمال در بافت تاریخی کازرون و در مجاورت بازار معروف این شهر، در سال ۱۴۰۰ در میان آثار ملی ایران قرار گرفته است. تاریخچه احداث اولیه این بنا به اواسط دوران صفویه و زمان حاکمیت خاندان افشار در کازرون باز می‌گردد. سقف این بنا در اواخر دوران قاجار بدلیل کهولت سن به طور کامل فرومیرزد و از اواخر قاجاریه این بنا با سقف جدید به شکل امروزی دوباره احیا می‌شود.

قرارگیری تالار و ایوان میانی بزرگ در بنای حاج اسمال با ۱۴ اتاق‌ مجاور و تو در تو باعث شده تا سبک این سازه در میان خانه‌های تاریخی کازرون و استان فارس به نوعی منحصر به فرد به شمار رود. در صورت احیای این خانه تاریخی، مرکز شهر کازرون شاهد برپایی یکی از باشکوه‌ترین خانه‌های تاریخی استان فارس خواهد بود.