چراغ صنایعدستی مردم زواره سالها است که خاموش شده و رشتههای صنایعدستی این منطقه به آرامی و بدون هیچ سر و صدایی از بین رفته است.
در شهر تاریخی زواره مرز میان اصفهان و یزد، از نقرهدوزی زنان بر پارچههای مخمل حالا تنها یک خاطره در صندوقچههای قدیمی برخی خانههای چهارصفهای و قدیمی این شهر برجای مانده است.
از نعلسازی که در کویریترین شهر ایران رواج داشت و محصولات آن در شمالیترین شهرهای ایران (گیلان و گلستان) به فروش میرفت هم تنها یک نام باقیمانده است.
مرگ خاموش صنایعدستی
اهالی زواره بیش از گذشته نگران منسوخ شدن صنایعدستی و تولیدات اصیل فرهنگی خود هستند.
به گفته برخی اهالی، تا همین دو دهه گذشته، زواره قطب صنایعدستی بود. اما حالا از جاجیم، مسگری، سماورسازی، گیوهدوزی، نمدمالی، نخریسی، نقرهدوزی و آهنگری که بخش عمده صنایعدستی زواره بود چیزی جز یک خاطره باقی نمانده است.
«محمدابوطالبی» یکی از دوستداران و فعالان میراثفرهنگی زواره است که تلاش میکند خانههای تاریخی این شهر حفظ شوند و از ساختوساز در امان بمانند.
او درخصوص وضعیت نامناسب صنایعدستی شهرستان زواره به خبرنگار صدایمیراث میگوید: یک زمانی زواره قطب صنایعدستی بود. اما حالا از رشتههای متعدد صنایعدستی تقریبا چیزی باقی نمانده است.
به گفته او، نقرهدوزی روی مخمل یکی از هنرهای شاخص زنان منطقه محسوب میشد و از قدمت بسیار طولانی برخوردار بود که هماکنون تنها چند نمونه از آنها باقی مانده و اگر الان در شهر به دنبال نقرهدوزی مردم زواره باشید، حتی یک نمونه هم پیدا نخواهید کرد.
رنگرزی و نعلسازی هم منسوخ شد
ابوطالبی به هنر ـ صنعت رنگرزی در زواره نیز اشاره میکند که حالا از هنرهای منسوخ شده این شهر است.
او میگوید: رنگرزی یکی از هنرهایی است که در ایران سابقه طولانی دارد. ولی این هنر ـ صنعت که در گذشته در زواره پرطرفدار بود، در چند دهه گذشته تقریبا از بین رفت.
به گفته او، آخرین بازمانده رنگرزها در زواره نیز سال گذشته درگذشت و این هنر برای همیشه در زواره خاموش شد.
ابوطالبی وضعیت نعلسازی در زواره را نیز نامناسب خواند. او گفت: سالها قبل، نعلسازی زواره به اندازهای رونق داشت که نعلهای زواره در شهرهای شمالی، در گیلان و گلستان به فروش میرفت. اما حالا اینگونه نیست.
به گفته او، تمامی رشتههای موجود در شهرستان زواره درحالی به دلیل بیتوجهی مردم و مسئولان صنایعدستی منسوخ شده است که این شهرستان در نزدیکی استان اصفهان و یزد قرار دارد.