مجتبی گهستونی
خبرنگار و فعال میراث‌فرهنگی خوزستان/
صدای میراث: شهر شوش از لحاظ باستانی به واسطه پایتخت بودنش در جهان باستان و نقش تاثیرگذارش در تاریخ ایران در سطح جهان و از لحاظ مذهبی شهر ادیان و از لحاظ طبیعی به واسطه دو جنگل ملی و برخورداری از سه رودخانه، شاخصه‌های یک سرزمین پایدار بین‌المللی را دارد. اما متاسفانه برخی مسئولان متوجه نیستند که با چنین شهر مهمی نباید رفتاری غیرمسئولانه داشته باشند.
سازمان وقت میراث‌فرهنگی و دوستداران این حوزه بارها تاکید کردند که احداث تقاطع غیرهمسطح شوش که به زیرگذر معروف شد عقلانی نیست. اما هر بار مسئولان شهری و در راس آن نماینده و فرماندار این شهر پا را در یک کفش کردند و سعی داشتند که در قامت یک پزشک و یک کارشناس جزاوجرم‌شناسی، اینبار به جای باستان شناسی هم تصمیم بگیرند و در یک اظهارنظر کاملا غیرکارشناسی اعلام کردند: «کلیه شواهد در آکس جاده نشان از عدم وجود آثار در محوطه احداث زیرگذر دارد.»
با این حال در پی فشارها نسبت به متوقف شدن پروژه زیرگذر چهارراه ورودی شهر شوش، مسئولان میراث‌فرهنگی با انجام گمانه‌زنی و 
کاوش‌های باستان‌شناسی در محل پروژه موافقت کردند.
حال خبرها حاکی از آن است که با تاکید بر همه بررسی های انجام شده و به دلیل انجام گمانه‌زنی‌های متعدد در برش طولی در عرصه ملی که منجر به کشف آثار تاریخی از جمله بقایای معماری، تدفین ها، کف سازی فضاهای استقراری و بقایای صنعتی مربوط به دوران اشکانی، ساسانی و اسلامی شد، احداث زیرگذر، مصداق بارز تجاوز، دخل و تصرف غیرقانونی در عرصه اثر و مواریث فرهنگی است و قطعا تبعات بین‌المللی دارد. حال که بررسی‌های باستان‌شناسی، صراحتا و موکدا با اجرای طرح زیرگذر مخالف است تداوم اصرار برخی متولیان شهری و تحریک مردم بی‌قانونی است.
از همان ابتدا مشخص بود که لجبازی‌ها بر سر احداث تقاطع غیر همسطح شوش که به زیر گذر معروف شد، زخمی عمیق بر گستره تاریخ ایران وارد خواهد کرد. زخمی که دو دهه پیش با ساخت پل هوایی و با ایجاد یک برش طولی در عرصه ملی ایجاد شد و بخشی از تاریخ بسیار مهم ایران را در نتیجه ندانم کاری عده ای غیر متعهد برای همیشه محو کرد.
در صورتی که اجرای زیرگذر تاریخ شوش به نتیجه می رسید جهان بر این همه اصرار در نتیجه اتخاذ یک تصمیم نادرست غبطه می خورد و متعحب از رفتاری نامهربانانه با تاریخ یک ملت می شد. اشاره من به پروژه ای است که دراردیبهشت ۹۶ در دو فاز برچیدن پل هوایی ورودی این شهر و احداث زیرگذر به دستور شریعتی، استاندار خوزستان کلنگ‌زنی شد. اما فاز اول این پروژه بحث برانگیز تاپایان سال ۹۶ پایان یافت اما با مخالفت سازمان وقت میراث‌فرهنگی از عملیات اجرایی فاز دوم آن ممانعت شد.
حال که شهر شوش نیازمند توسعه است، متولیان شهری باید از روش توسعه نامزون دوری و به توسعه پایدار با احترام به رعایت ضوابط میراث فرهنگی و طبیعی پایبند بوده و خدمات مورد نیاز مردم را از این طریق پیگیری کنند. حتی مسیرجایگزین و راهکار بحث «ایجاد جاده کمربندی» توسط وزیر راه و شهرسازی مطرح شده بود، اما به نظر می‌رسد ذی‌نفعان به هر دلیلی، دوست دارند حتما در این بخش زیرگذر اجرایی شود؛ در حالی که براساس شواهد، در این نقطه یک تمدن وجود دارد.
زیرگذر ورودی شوش تنها پروژه‌ای نیست که با مخالفت میراث‌فرهنگی و دوستداران این حوزه روبه‌رو شده است بلکه پل روگذر بیمارستان نظام مافی، هتل امیر زرگر، پایانه شوش و صدور برخی مجوزهای غیرقانونی از جمله پروژه‌هایی است که با صرف هزینه‌های بسیار برای آن‌ها، پس از مدتی با مخالفت اداره میراث‌فرهنگی، به‌صورت نیمه‌کاره رها شده‌اند.
