مجید کیوانی
فعال میراث‌فرهنگی و نماینده سابق سازمان‌های مردم‌نهاد در استانداری خوزستان/
در پی جلوگیری از برگزاری جلسه علمی و تخصصی انجمن میراث فرهنگی تاریانا خوزستان توسط دو سازمان دولتی (پارک علم و فناوری و اداره کل میراث‌فرهنگی) که خود را داعیه‌دار حمایت از حقوق شهروندی و تقویت سمن‌های استان می‌دانند، این پرسش برای علاقمندان این حوزه مطرح شده است که به چه علت این اتفاق غیرمدنی رخ داده است؟
یکی از افتخارات دولت، حضور پررنگ و پیگیر سازمان‌های مردم نهاد در تمامی اتفاقات فرهنگی و اجتماعی کشور طی ۶ سال گذشته است و آنچنانکه یکی از وعده‌های انتخاباتی رئیس‌جمهوری در دولت تدبیر و امید حمایت و تقویت سمن‌ها از سوی دستگاه‌های دولتی تحت امر قوه مجریه براساس ماده ۴۳، ۴۴، ۴۵، ۴۶ حقوق شهروندی بود که این حقوق را به روشنی بیان کرده است.
ماده ۴۳- شهروندان از حق تشکیل، عضویت و فعالیت در احزاب، جمعیت‌ها، انجمن‌های اجتماعی، فرهنگی، علمی، سیاسی و صنفی و سازمان‌های مردم‌نهاد، با رعایت قانون، برخوردارند. هیچ‌کس را نمی‌توان از شرکت در آن‌ها منع کرد یا به شرکت در یکی از آن‌ها مجبور ساخت. عضویت یا عدم عضویت نباید موجب سلب یا محدودیت حقوق شهروندی یا موجب تبعیض ناروا شود.
ماده ۴۴- حق شهروندان است که در قالب اتحادیه‌ها، انجمن‌ها و نظام‌های صنفی در سیاست‌گذاری‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و اجرای قانون مشارکت مؤثر داشته باشند.
ماده ۴۵- فعالیت‌های مدنی در حوزه‌های حقوق شهروندی حق هر شهروند است. سازمان‌های مردم‌نهاد باید حق دسترسی به اطلاعات و دادگاه صالح را برای دادخواهی در مورد نقض حقوق شهروندی داشته باشند.
ماده ۴۶- حق شهروندان است که آزادانه و با رعایت قانون نسبت به تشکیل اجتماعات و راهپیمایی‌ها و شرکت در آن‌ها اقدام کنند و از بی‌طرفی دستگاه‌های مسئول و حفاظت از امنیت اجتماعات برخوردار شوند.
در نتیجه هر دو این سازمان که مستقیما زیر نظر نهاد ریاست جمهوری فعالیت میکنند طبق منشور حقوق شهروندی می بایست تماما از سازمان مردم نهاد تاریانا و دیگر سمن های استان حمایت جدی تری نشان بدهند
در بخش دیگری از منشور حقوق شهروندی به مشارکت و همفکری سمن ها در تعالی سازمان ها اشاره ای مستقیم شده است و طبق این سازوکار اجرا و نظارت بر حسن اجرای حقوق شهروندی امری قانونی است.
«دستگاه‌های اجرایی تابع قوه مجریه موظف‌اند با هماهنگی دستیار ویژه در حدود صلاحیت‌های قانونی خود، با جلب مشارکت مردم، تشکل‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و بخش خصوصی، ضمن جمع‌بندی و مدون سازی حقوق و آزادی‌های مندرج در قانون اساسی و قوانین عادی، در حوزه مسئولیت‌ها و اختیارات خود و شناسایی موارد نقض حقوق شهروندی، تدابیر و اقدامات قانونی لازم را برای تحقق این حقوق به‌ویژه از طریق تدوین و اجرای برنامه اصلاح و توسعه نظام حقوقی، آموزش، اطلاع‌رسانی و ظرفیت‌سازی و تقویت مفاهمه، گفتگو و تعامل در حوزه عمومی انجام دهند.»
اما گلایه بیشتر از اداره کل میراث‌فرهنگی خوزستان است که باید متولی برگزاری چنین نشست‌های علمی باشد نه آن که در دقیقه نود مانع از اجرای این نشست شود؟!
ظواهر امر نشان می‌دهد سرپرست جدید میراث فرهنگی خوزستان بر خلاف وعده‌های پیش از انتصاب خود تا به امروز، با این اقدام جدیت خود در عدم تعامل با فعالین و سمن‌های این حوزه اعلام کرده است.
پیش از این نیز شاهد بودیم که تنها مکان آموزشی اتحادیه صنایع‌دستی بانوان خوزستان در اداره میراث فرهنگی اهواز نیز توسط همین مدیریت فعلی منحل شد. در ادامه این کارشکنی‌ها بود که هفته گذشته شاهد جلوگیری از برگزاری جلسات علمی انجمن تاریانا بودیم.
در گفتگویی که با مجتبی گهستونی دبیر تاریانا داشتم، او گفت که موضوع جلسه کاملا علمی و تخصصی بوده است هیچگونه موازی کاری با قوانین جاری هر دو سازمان میزبان جلسه نداشته است.
در نهایت سرپرست جدید تاکنون هیچگونه جلسه مطبوعاتی آزاد (بدون گزینش) برای تشریح اقدامات آتی خود و سازمان میراث‌فرهنگی نداشته و علاقه‌ای نیز برای همفکری و مشارکت با سازمان‌های مردم‌نهاد در این حوزه بطور جدی نشان نداده است!
پرسش مهمی که از سرپرست جدید میراث فرهنگی خوزستان پرسیده می‌شود این است که چرا سازمان مطبوع شما که طبق منشور حقوق شهروندی دولت تدبیر و امید باید حامی و تقویت کننده همه سمن‌ها و فعالین این حوزه باشد از حداقل‌ترین خدمات به آن ها جلوگیری می‌کنید؟
در پایان باید گفت، اقدام نامناسب اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان نسبت به عدم اجرای نشست علمی و تخصصی انجمن میراث فرهنگی و تاریخی تاریانا نادرست بوده و این کردار خلاف اخلاق مدیریتی این سازمان در راستای رعایت منشور حقوق شهروندی دولت تدبیر و امید است.
