صدای میراث: نیمه دوم سال که فرا می‌رسد افت گردشگری داخلی چنان شدید می‌شود که بسیاری از تاسیسات گردشگری ایران به تعطیلی کشیده می‌شود و شهرها و روستاهای هدف گردشگری از گردشگران داخلی و حتی ساکنان خالی می‌شود.
متولیان گردشگری در شهرها و روستاهای هدف گردشگری سال‌ها است که موضوع توزیع سفر در سال و تعطیلات زمستانی را پیگیری می‌کنند. اما طرح تعطیلات زمستانی هنوز به نتیجه نرسیده است.
اما گردشگری چه اندازه بافت‌های تاریخی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ هجوم یکباره گردشگر در نیمه نخست سال به بافت‌های تاریخی چه آسیب‌هایی وارد می‌کند و خالی شدن یکباره آن‌ها چگونه به بافت تاریخی آسیب می‌زند؟ بافت تاریخی ماسوله یکی از مناطق هدف گردشگری کشور است که دیگر برای گردشگران خارجی هم شناخته شده است.
فرصت و تهدید
«مصطفی پورعلی» مدیر پایگاه پژوهشی میراث‌فرهنگی ماسوله در گفت‌وگو با صدای میراث گفته است که گردشگری در انواع مختلف آن می‌تواند هم برای بافت‌های تاریخی فرصت باشد و هم تهدید.
به گفته او، گردشگری فرصت تعامل و معرفی ظرفیت‌های فرهنگی بافت تاریخی را نیز فراهم می‌کند و البته می‌تواند به پایداری اقتصادی بافت تاریخی هم کمک کند.
مدیر پایگاه پژوهشی میراث‌فرهنگی ماسوله البته تاکید کرد: اگر هدف از ورود گردشگر حفاظت بافت تاریخی نباشد و بافت تاریخی صرفا ابزاری برای درآمدزایی باشد، آن موقع گردشگری می‌تواند تبدیل به تهدید بافت تاریخی شود.
به گفته پورعلی، میزان گردشگر ورودی به بافت تاریخی باید متناسب با ظرفیت‌های اصیل بافت باشد، نه اینکه با گردشگری انبوه تمام داشته‌های بافت تاریخی تحت تاثیر قرار بگیرد و ماحصل ورود گردشگر آسیب زیست‌محیطی و فرهنگی شود و در نهایت هم درآمد اقتصادی داشته باشد که این موضوع در تضاد با حفاظت از بافت تاریخی است.
هجوم بیش از گنجایش، عامل تخریب بافت تاریخی
ماسوله روستایی تاریخی با چشم‌اندازهای بی‌بدیل است که گردشگران زیادی علاقمند به اقامت و ماندگاری در این روستای تاریخی هستند. اما نکته مهم آن است که ظرفیت این روستای ثبت ملی شده کشور که پرونده جهانی آن نیز در دست است چنان محدود است که گنجایش گردشگری انبوه را ندارد.
مصطفی پورعلی می‌گوید: توزیع متناسب گردشگر ورودی در شهری همچون ماسوله در طول سال، شرایط مناسب‌تری در حفاظت از بافت ماسوله ایجاد می‌کند.
مدیر پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی ماسوله ادامه می‌دهد: در ایامی از سال ماسوله بالغ بر ١۵ هزار نفر گردشگر ورودی دارد. در حالی که در ایام دیگر سال کمتر از ١٠ نفر به ماسوله سفر می‌کنند. بدیهی است که توزیع مناسب این تعداد اهمیت دارد و البته که وابسته به سیاست‌های کلان کشور از جمله توزیع تعطیلات در ایران است.
او تاکید کرد: شهر ماسوله گنجایش حدود ۵ هزار نفر دارد و نمی‌تواند بیش از سه برابر ساکنان خود گردشگر بگیرد.
او گفت: ممکن است عده‌ای بگویند می‌توان با توسعه زیرساختی در شهر ماسوله پذیرای ۱۵ هزار گردشگر بود اما باید بدانیم که با این اقدام ظرف تاریخی و اصیل ماسوله را از دست می‌دهیم.
