صدای میراث: مجلس، سرانجام تکلیف سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری را در حفاظت، مرمت و احیای بافتها و بناهای تاریخی کشور مشخص کرد.
نمایندگان مجلس که دیروز طرح فوریتی «حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی» را به تصویب رسانده بودند، صبح امروز به بررسی جزئیات طرح و مشخص کردن تکالیف سازمان میراثفرهنگی و وزارتخانهها و دستگاههای دیگر در مرمت و احیای بناهای تاریخی کشور اقدام و مواد ۲ و ۳ از جزئیات طرح فوریتی دیروز خود را اینبار هم با رای بالا به تصویب رساندند.
نمایندگان مجلس طرح فوریتی حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی کشور را دیروز با ۱۳۸ رای موافق و ۳۶ رای مخالف و ۴ رای ممتنع تصویب کردند که صبح امروز و در رایگیری برای تصویب جزئیات طرح، تعداد مخالفان از روز قبل کمتر شد.
تکلیف سازمان میراثفرهنگی در قبال بافتهای تاریخی مشخص شد
نمایندگان مجلس شورای اسلامی ماده ۲ این طرح را که تکالیف سازمان میراثفرهنگی و دیگر دستگاهها را در قبال حفاظت، مرمت و احیای بافتهای تاریخی کشور به رای گذاشت، با ۱۶۲ رأی موافق، ۹ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع به تصویب رساندند.
ماده ۲ طرح «حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی»، سازمان میراثفرهنگی مکلف شده است با همکاری وزارتخانههای راهوشهرسازی و وزارت کشور و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، ظرف حداکثر دو سال پس از تصویب این قانون، نسبت به تکمیل، تعیین و ابلاغ محدوده بافت تاریخی- فرهنگی کلیه شهرها و روستاهای تاریخی اقدام کند.
با تصویب نمایندگان مجلس، سازمان میراثفرهنگی همچنین براساس بند ب طرح «حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی» مکلف شده است با همکاری وزارتخانههای راه و شهرسازی، کشور و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ظرف مدت حداکثر دو سال پس از تصویب این قانون، نسبت به تهیه چارچوب طرحهای ویژه حفاظت و احیای بافتهای تاریخی- فرهنگی (از جمله تعیین حرایم) با رویکرد صیانت از ارزشهای تاریخی – فرهنگی و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان این محدودهها اقدام کند.
مجلس همچنین براساس ماده ۲ طرح «حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی»، سازمان میراثفرهنگی را ملزم کرد تا ظرف مدت یکسال پس از تصویب این قانون، دستورالعملهای موردنیاز برای مدیریت بهرهبرداری، نگهداری و پشتیبانی بناها، اماکن و بافتهای تاریخی- فرهنگی را با اولویت واگذاری فعالیتها به بخش غیردولتی تهیه و ابلاغ کند.
مجلس حق مالکان بناهای تاریخی و ساکنان بافتهای تاریخی را محفوظ داشت
مجلس شورای اسلامی اما ماده ۳ طرح «حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی» را که بر توانمندسازی مالکان و بهرهبرداران بناهای تاریخی تاکید داشت با ۱۳۸ رأی موافق، ۹ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع به تصویب رساند.
براساس ماده ۳ این طرح، وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مکلف شدهاند با همکاری سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و شهرداریهای کشور، در مدت ۵ سال پس از تصویب این قانون نسبت به تهیه، تصویب و اجرای طرحهای ویژه حمایت و احیای محدودههای بافتهای تاریخی – فرهنگی حسب مورد از طریق شورای عالی شهرسازی و معماری یا کمیسیونهای ماده (۵) قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری مصوب ۲۲ اسفندماه ۱۳۵۱ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن اقدام کنند.
نمایندگان مجلس همچنین با پیشنهاد حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده شاهینشهر و میمه که از مخالفان تصویب طرح «حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی» کشور بود، عبارت «رعایت حقوق مالکانه مردم در اجرای مواد (۲) و (۳) این قانون الزامی است» را به ماده ۳ طرح مذکور افزودند.
مصوبات دو روز اخیر مجلس درست به فاصله چند روز از ارایه گزارش انتقادی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به عملکرد سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری انجام شده است. کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در آن گزارش نه تنها به کاستیهای موجود در سازمان میراثفرهنگی در سه حوزه فعالیتهای این سازمان پرداخته بود که دیگر دستگاهها را نیز در کاستیهای موجود در این سازمان سهیم دانسته بود.
گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس ۴۰ مورد از ضعفهای و کاستیهای مشترک موجود در سازمان میراث فرهنگی و سازمانهای مرتبط با این سازمان را در بخش گردشگری احصاء کرده بود. در این گزارش همچنین ۲۰ مورد ایراد و کاستی در بخش صنایعدستی احصاء شده بود و ۱۵ مورد آن نیز به ضعفهای موجود در حفاظت و صیانت از آثار تاریخی و بافتهای تاریخی و اشیای عتیقه مربوط بود.
اکنون نمایندگان مجلس در نخستین گام پس از آن گزارش به دفاع قاطع از بافتهای تاریخی کشور پرداختهاند و تصویب طرحی فوریتی سازمان میراثفرهنگی، شهرداریها، وزارت کشور، بنیاد مسکن انقلاباسلامی، وزارت راهوشهرسازی و دیگر دستگاهها را مکلف به حفاظت، مرمت و احیای بافتهای تاریخی کشور کردند.
مجلس شورای اسلامی همچنین قرار است همین هفته، براساس آییننامه داخلی، رفع ایرادات شورای نگهبان به مصوبه تشکیل وزارتخانه میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری را خارج از نوبت در صحن علنی به رای نمایندگان بگذارد.
موضع سازمان میراث: طرح مترقی است
طرحی که از دیروز کار تصویب آن در مجلس کلید خورد و نمایندگان امروز نیز جزییات آنرا از تصویب گذراندند اما از نگاه مدیران سازمان میراثفرهنگی چگونه است؟
در نخستین و.اکنش به تصویب طرح حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی کشور، هادی احمدی روئینی، مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی اقدام مجلس در تصویب این طرح را ستایش کرد و طرح حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی را یک طرح مترقی خواند و گفت: این یک مصوبه مترقی است و با هدف حمایت از مالکان خانههای تاریخی به تصویب رسیده است.
او خبر داده است که موضوع این طرح از مجلس قبل آغاز شد و زمان طرح آن به ۵ سال قبل بازمیگردد.
به گفته احمدی، ۵ سال پیش این طرح بهعنوان یک پیشنهاد در مجلس مطرح شد و جلسات تخصصی بسیاری نیز در خصوص این طرح برگزار شد.
احمدی افزود: در این مدت دستگاههای مختلف ازجمله سازمان میراثفرهنگی در نشست با نمایندگان مجلس در کمیسیونهایی مثل کمیسیون فرهنگی و نیز نشستهای تخصصی در سازمان میراثفرهنگی به بررسی این طرح پرداختند و سال گذشته این طرح در مجلس مطرح و خوشبختانه در جلسه علنی روز گذشته مجلس تصویب شد.
مدیرکل حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی، طرح حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی را حلقه مفقوده در حمایت از حقوق مالکان بناها و خانههای تاریخی خواند که با نظر مساعد نمایندگان مجلس تصویب شد.
او در پایان اعلام کرده است که طرح حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی کشور مورد تائید و موافقت سازمان میراثفرهنگی است.