فخر سینمای ایران، عزت سینمای ایران، آبروی سینمای ایران، پدر سینمای ایران، چهره ماندگار سینمای ایران، اول و آخر سینمای ایران؛ عزت الله انتظامی درگذشت.
این ها جملاتی است که در وصف عزت الله انتظامی پس از مرگ او و برخی شان در زمان حیات او منتشر شده و می شود. هر اندازه بی توجهی ها به سرمایه های ملی کشور بیشتر باشد به همان اندازه هنگام مرگ یک چهره تاریخ ساز یک حوزه اغراق آمیزتر و بزرگتر می شوند تا شانه از مسئولیتی که در دوران حیات سرمایه های ملی ایران داریم خالی کنیم.
عزت الله انتظامی سرانجام پس از تحمل رنج یک بیماری، کتاب درخشان زندگی اش را به روی ایرانیان بست و رفت. عزت الله انتظامی نه تنها در تاریخ سینمای ایران ماندگار شده است که در تاریخ میراث سینمایی ایرانی ها نیز ماندگار ماند. او خانه اش را وقف یک موزه کرد. وقف موزه انتظامی تا که تاریخ میراث خودش برای سینمای ایران را یک تنه زنده نگاه داشت و رفت. موزه ای که روایتگر بخشی از تاریخ سینمای ایران است.
اما کدام مان واقعا کدامین مان دانستیم که عزت و افتخار سینمای ایران در ماه های آخر زندگی خود چه سخت زیست و صورت خود را با سیلی رنج نداری و درمان پر خرج سرخ نگاه داشت؟ او هیچگاه لب به ناداری نگشود. نگارنده در ماه های پایانی عمر عزت سینمای ایران، گفتوگویی با نزدیکان عزت الله انتظامی داشت که خواستند گفته هایشان از شرایط سخت زندگی او محفوظ بماند تا آبروی این هنرمند ماندگار در عرصه سینما و تئاتر و تلویزیون ایران محفوظ بماند.
عزت الله انتظامی در رنج بی پولی بسر برد اما چنان بزرگ منش بود که هیچکس ندانست او در تنگنای مالی است و درمان بیماری هم پول می خواهد.
می دانستید مجید انتظامی، فرزند او و از نیکنامان موسیقی ایران، از آهنگسازان مطرح کشور سال ها اجازه برگزاری کنسرت نداشت که چون رییس یک دولت سرزده به اجرایش رفت و او را مدح کرد؟ او تنها یک هنرمند است. توان مخالفت داشت؟
عرصه مالی با همان بازدید و خاطره نامطلوبش که در اذهان مانده بود عرصه کار و درآمد را چنان بر پدر و پسر تنگ کرده بود که مخارج زندگی سخت تر از گذشته برایشان تامین شد.
عزت سینمای ایران، فخر سینمای ایران، آبروی سینمای ایران، تاریخ سینمای ایران و ده ها لقب دیگری که به عزت الله انتظامی پس از مرگش داده شود و روانه تابوت او شود، نشان افتخار برای همه آن ها که در مسئولیت اجتماعی شان در قبال همه پیشکسوتان و نامداران هنر و افتخار این سرزمین شکست خورده اند نیست.
عزت الله انتظامی با حدود ۸۰ سال سابقه هنری برای ایران خود به تنهایی برای ثبت در حافظه میراث معنوی ایرانی ها کافی بود. آنچنان که دهه ها در حافظه این ملت و تاریخ هنر این سرزمین ثبت خواهد ماند. او اما با تمام بی مهری ها و جفاهایی که در حقش شد و رنج بسیار کشید، سرافراز چهره در نقاب خاک کشید. حالا بازی تسلیت در میان تمام آن ها که می توانستند باری نه از گرده انتظامی که گرده پیشکسوتان انگشت شمار نام آور ایران بردارند و برنمی دارند آغاز می شود تا نوبت بعدی فرا رسد.
“در مردگان خویش
نظر می بندیم
با طرح خنده ای
و نوبت خود را انتظار می کشیم
بی هیچ خنده ای”
احمد شاملو
