کاوش باستان شناختی محوطه تاریخی باباکمال در تویسرکان همدان نشان داد این محوطه تاریخی یکی از جنوبی ترین نقاط حضور اقوام یانیقی در حوزه فرهنگی زاگرس مرکزی و محوطهای بسیار ارزشمند و کلیدی در مطالعات باستان شناسی غرب ایران است.
به گزار ش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، یعقوب محمدی فر، سرپرست هیات کاوش باستان شناختی محوطه باباکمال در تویسرکان همدان امروز سه شنبه با اعلام این خبربه ثبت تپه باباکمال در فهرست آثار ملی ایران در سال ۱۳۵۳ اشاره کرد و از تخریب این تپه در سال های اخیر تحت تاثیر عوامل مختلف خبر داد.
او با بیان این نکته که پروژه کاوش باستان شناختی محوطه باباکمال با تامین اعتبار استانی و با صدور مجوز توسط ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اهداف کاوش لایه نگاری، تعیین عرصه و پیشنهاد حریم انجام شد، گفت: در این کاوش ۱۵ گمانه به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم ایجاد شد و محدوده اصلی و مساحت تپه مورد شناسایی قرار گرفت.
به گفته این باستان شناس؛ ۳ گمانه کاوش و لایه نگاری در بخش شمالی و شرقی تپه ایجاد شد که نتایج قابل توجهی داشت.
او افزود: در ترانشه بخش مرتفع تپه، لایههای مختلفی از دوره اسلامی، اشکانی و همچنین دوره آهن ۳ (احتمالا ماد) مشخص شد.
محمدی فر با اشاره به این نکته که میزان برداشت قابل توجه خاک تپه در جهبه شرقی محوطه سبب شد تا بخشی از تپه به صورت برش خورده قابل مشاهده باشد، گفت: به همین دلیل، دو ترانشه لایه نگاری در قسمت مذکور ایجاد شد و نتایج چشمگیری به دست آمد.
او از جمله دستاوردها به شناسایی لایههای آهن ۲ در زیر لایههای آهن ۳ اشاره کرد که از نظر توالی لایه نگاشتی در زاگرس مرکزی و غرب ایران بسیار ارزشمند است.
او در ادامه گفت: همچنین در لایه گودین ۳ به خصوص فازهای اولیه این دوره یعنی فاز ۶ و ۵ گودین ۳ به خوبی شناسایی شد که در زیر لایههای فرهنگ یانیق قرار داشت و به همین دلیل این محوطه را می توان به عنوان یکی از جنوبی ترین نقاط حضور اقوام یانیقی در حوزه فرهنگی زاگرس مرکزی دانست.
محمدی فر اظهار داشت: در ادامه کاوشها، لایههایی از دوره مس و سنگ میانی و جدید و در زیر لایههای دوره مفرغ قدیم شناسایی شد.
او گفت: با توجه به دورههای فرهنگی مختلف شناسایی شده در تپه باباکمال میتوان این محوطه را از ارزشمندترین محوطه های استان همدان در حوزه فرهنگی زاگرس مرکزی و غرب ایران نام برد که پتانسیل بسیار مناسبی برای مطالعه و پژوهش در مورد دوره های مختلف فرهنگی و تاریخی از جمله دوره فرهنگ یانیق، فرهنگ گودین ۳ و دوره آهن ۲ و آهن ۳ (احتمالا ماد) دارد.
