صدای میراث: چرا ماسوله؟ آیا پرونده مهمتری در کشور پهناور ایران که بیش از ۵۰ اثر در لیست انتظار دارد نبود؟ آیا ارسال پرونده ماسوله، ارتباطی به مدیرکل گیلانی (مدیر سابق ماسوله) نداشت؟ آیا اگر فرد دیگری بر مسند مدیریت اداره کل ثبت نیز بود، همین پرونده ارسال می‌شد؟

از بحث چرایی انتخاب ماسوله برای ارسال که بگذریم که حرف و حدیث فراوان دارد، به کیفیت تهیه پرونده می‌رسیم. برای اولین بار برای تاریخ میراث کشور یک پرونده فرهنگی توسط ایکوموس غیر قابل تشخیص داده شد. هرچند در اجلاس با یک درجه ارتقا به دیفر رسید که بازهم در تاریخ میراث فرهنگی ما بی‌سابقه است.

تاکنون سابقه نداشته در گزارش ایکوموس پرونده‌ای غیر قابل ثبت تشخیص داده شود و سابقه نداشته پرونده فرهنگی از ایران در اجلاس با رای دیفر مواجه شود. تنها پرونده‌ای که در طول ۴۵ سال با رای کمیته میراث جهانی دیفر شد ارسباران بود که پرونده میراث طبیعی است و یک پرونده دیگر با عنوان میمند ریفر شد که سال بعد ثبت شد. بقیه آثار حتی اگر با رای ایکوموس دیفر شده بودند، در صحن اجلاس با دفاع خوب، ثبت شده‌اند.

تدوین پرونده به حدی ضعیف بود که حتی یک مورد از ۸ مورد چک لی ستهای ایکوموس (عرصه و حریم، معیارهای ثبت و …) هم تیک سبز نخورده بود. همگی مطلع هستیم که کاروانسرا باید سال قبل مطرح میشد ولی با شانس و اقبال بسیار زیاد مدیران فعلی، جنگ روسیه و اکراین به نفع ایشان شد تا با ثبت پرونده موفق و سنگین کاروانسرا و معطوف شدن نگاه‌ها به این پرونده که نتیجه تلاشهای تیم دیگری بود، ناکامی بزرگ در پرونده ماسوله به سایه رفته و فراموش شود.

تیم اعزامی به ریاض که برخی اعضای آن همان عوامل تهیه پرونده ماسوله نیز بودند، با مصادره پرونده کاروانسرا به نام خود و نیز ایجاد هیاهوی رسانه‌ای درباره این موفقیت بزرگ که حاصل تلاش خودشان نیز نبود، نه تنها کوچکترین اشاره‌ای به دستپخت خود، یعنی ماسوله نکردند که مورد تشویق زیردستان و اطرافیان نیز قرار گرفتند.

سوال اینجاست، اگر طبق روال، پرونده کاروانسرا سال قبل مطرح و ثبت می‌شد و سنگری نبود که پشت آن پنهان شوند، امسال با ارائه ضعیف‌ترین پرونده تاریخ کشور و بدترین نتیجه ممکن، چه حرفی برای گفتن داشتند؟ آیا مسئولین و مسببین این ناکامی بزرگ نباید بابت انتخاب این پرونده و تهیه پرونده ضعیف، مواخذه شوند؟ همان‌هایی که با تکیه بر موفقیت پرونده کاروانسرا، به آرامی از زیر بار این شکست بزرگ در پرونده ماسوله زیرکانه گریختند.

درخواست فرهنگ دوستان کشور و دلسوزان میراث فرهنگی این است که اگر میتینگ‌ها و نشست‌های دورهمی و صحبت‌های دوستان درباره حاصل زحمات دیگران پایان یافت و از موج‌سواری هایشان سیر شدند، درمورد حاصل کار خودشان ماسوله هم توضیحاتی ارائه دهند!

Tagged: یو.نسکو

پرونده موفق کاروانسراها؛ سنگر پوشش ناکامی ماسوله