صدای میراث: نمایندگان مجلس در جلسه علنی صبح امروز در صحن علنی، کلیات طرح یک فوریتی حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی و توانمندسازی مالکان و بهره‌برداران بناهای تاریخی – فرهنگی را تصویب کردند.
به گزارش خانه ملت، نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه، ۱۵ اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی با کلیات طرح یک فوریتی حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی – فرهنگی و توانمندسازی مالکان و بهره‌برداران بناهای تاریخی – فرهنگی، با ۱۳۸ رأی موافق، ۳۶ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۹ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
حسن نوروزی نماینده رباط‌کریم در مجلس به عنوان نخستین مخالف این طرح گفت: مواد گوناگون در این طرح ذکر شده که از جهت تأمین منابع مالی دستگاه‌های اجرایی مغایر با اصل (۷۵) است؛ همچنین باید از ارائه طرح‌هایی که منجر به قانون‌نویسی اضافه می‌شود جلوگیری کرد.
احمد بیگدلی نماینده خدابنده در مجلس نیز به عنوان موافق این طرح با تأکید بر توانمندسازی بهره‌برداران بافتهای تاریخی اعلام کرد: لازم است تمدن ایرانی و اسلامی حفظ شود که در این زمینه بناهای مذهبی و تاریخی نیازمند حراست و حفاظت هستند که قوانین موجود پاسخگوی آن نبوده است. لذا این طرح، سازمان میراث‌فرهنگی را با همکاری وزارتخانه‌های کشور و راه مکلف به ارتقاء کیفی ساکنین بافتهای تاریخی نیز کرده است.
حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده شاهین شهر، میمه و برخوار در مجلس نیز به عنوان دومین مخالف این طرح گفت: این طرح باعث می‌شود به نظرات شورای شهر وقعی نهاده نشده و سازمان میراث‌فرهنگی به جای شهرداری و شورا برای بافتهای تاریخی تصمیم‌گیری می‌کند که در تعارض با منافع مردم است.
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده رشت در مجلس نیز با تأکید بر اهمیت این طرح برای توانمندسازی مالکان که توانایی مرمت بافتهای تاریخی تحت پوشش خود را ندارند، گفت: در این طرح سازمان میراث و سایر دستگاه‌ها برای حفاظت و مرمت بافتهای تاریخی هماهنگ شده‌اند و دغدغه ما در شرایط اقتصادی کنونی این است که نکات قانونی مبهم در حوزه حفاظت از بناهای تاریخی رفع ابهام شود.
علیرضا سلیمی نماینده محلات و دلیجان از دیگر مخالفان طرح بود که گفت: جمعیت ساکن بافتهای تاریخی از افراد طبقه ضعیف جامعه هستند که بانک‌ها برای مرمت این بافت‌ها به آنها تسهیلات نمی‌دهد و همچنین به آثار منقول و غیرمنقول از سوی شهرداری‌ها اعتبار داده نمی‌شود و این طرح چندان کمکی نخواهد کرد.
پس از اعلام نظر موافق و مخالف سرانجام نمایندگان با رای بالا به فوریت طرحی رای دادند که در صورت تایید نهایی به حفظ بیشتر و بهتر بافتهای تاریخی کشور منجر می‌شود و دست‌اندازی به بافتهای تاریخی و تخریب بناهای تاریخی به بهانه احداث مراکز تجاری و ساخت‌وسازهای ناهمگون ممنوع می‌شود.
در ماده ۱ طرح فوریتی مرمت و احیای بافتهای تاریخی-فرهنگی کشور آمده است: اصطلاحات به کار رفته در این قانون دارای معانی مشروح ذیل است:
الف – حفاظت: به معنای کلیه فعالیت های پسینی و پیشینی در خصوص پاسداری از ارزش های مادی است همچون بناهای تاریخی.
ب- مرمت: عملیات تخصصی و همه جانبه (کمی و کیفی است که هدف آن حفظ، بیان و آشکار کردن ارزشهای تاریخی، فرهنگی و زیبایی شناختی یک اثر با لحاظ اصالت و یکپارچگی آن است و مراحل گوناگونی اعم از تداوم، تثبیت و استحکام بخشی تا بازگردانی وضعیت موجود به وضعیت اصیل و پایدار را شامل می شود.
پ – احیاء: فرآیندی هدفمند از مجموعه اقدامات را شامل می شود که به منظور حفاظت و ارتقای کیفی با حفظ اصالت و یکپارچگی در بافتهای تاریخی – فرهنگی انجام می‌شود.
ت – صیانت: به معنای کلیه فعالیت های پسینی و پیشینی در خصوص پاسداری از ارزشهای معنوی است همچون ارزشهای بناهای معنوی که مربوط به تاریخ و فرهنگ یک کشور باشد.
ث – حریم بنا: نواحی اطراف یک اثر فرهنگی، تاریخی، طبیعی ملی یا جهانی که همراه با ضوابط و مقررات قانونی با هدف محافظت مؤثر از آن اثر و حمایت های قانونی به عنوان لایه های حفاظتی (منظری، ساختاری، عملکردی) بر روی نقشه، مشخص می شود.
ج- محدوده بافت: محدوده یک منطقه تاریخی و فرهنگی ثبت شده که همراه با ضوابط و مقررات قانونی با هدف محافظت مؤثر از آثار فرهنگی، تاریخی، طبیعی ملی یا جهانی موجود در آن منطقه و حمایت های قانونی به عنوان لایه های حفاظتی (منظری، ساختاری، عملکردی) بر روی نقشه مشخص می شود.
چ- کاربری متناسب: به حفظ و ارتقای هویت و ارزش های اثر با بهره گیری از ظرفیت ها و مزیت های تاریخی، فرهنگی و طبیعی و همچنین اجتماعی – اقتصادی آن برای پاسخگویی به نیازهای معاصر وفق ضوابط و مقررات و قوانین ناظر به موضوع اطلاق می شود.
ح- طرح ویژه حفاظت و احیای بافتهای تاریخی- فرهنگی: طرحی است که با توجه به ویژگی، ظرفیت و مزیت تاریخی، فرهنگی و طبیعی بافت تاریخی- فرهنگی شهر و روستا با هماهنگی و همکاری نزدیک کلیه دست اندرکاران و ذینفعان در مقیاس کل تا جزء به همراه طرح مدیریتی مربوطه ارائه شده و تکالیف همه دست اندرکاران در آن روشن باشد. در این طرح علاوه بر تنظیم روابط این بخش از شهر و روستا با سایر تقسیمات شهری و روستایی، زمینه های توسعه هماهنگ شهری و روستایی مد نظر قرار گیرد.
خ- حمایت: بستر سازی مناسب برای توانمندسازی مالکان و بهره برداران و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان بافتهای تاریخی – فرهنگی
د- سازمان: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور
