صدای میراث: ایکوموس جهانی ایرادات جدی به پرونده ثبت جهانی ماسوله وارد کرده و این گزارش را برای دبیرخانه این سازمان جهانی نیز ارسال کرده است. صدای میراث برپایه همین گزارش بود که دو روز قبل خبر از احتمال جدی رای منفی یونسکو به پرونده ثبت جهانی ماسوله در اجلاس ریاض داد.
اما حالا بررسی‌های بیشتر صدای میراث مشخص کرد که احتمال دارد این پرونده سرنوشتی متفاوت از عدم ثبت بگیرد. برغم پیچیدگی و دشوار بودن مسیر ثبت جهانی ماسوله با توجه به گزارش ایکوموس که در آن عدم ثبت ماسوله اعلام شده است، ولی این سرنوشت قطعی نیست و تصمیم‌گیری صرفا در کمیته میراث جهانی و مبتنی بر نظرات اعضای کمیته در ریاض گرفته خواهد شد. سال‌های گذشته نیز نظرات ایکوموس در پرونده های ثبت جهانی ایران، بدلیل آن که نظر نهایی نبود از سوی وزارت میراث فرهنگی اعلام نمی‌شد. نظر بر این است که گزارش ایکوموس جهانی صرفا یک اعلام نظر مشورتی است.
بررسی‌های صدای میراث مشخص کرد سرنوشت نهایی بر ماندن کشورها بر نظر ایکوموس یا تغییر آن به مرحله احتمالی دیگر به نظر و اجماع کشورهای عضو کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض بستگی دارد و اینکه دفاع ایران و گفتگو با اعضاء تا چچه اندازه می‌تواند سرنوشت پرونده ماسوله تغییر دهد.
در پیگیری‌ها مشخص شده است که دو کشور اروپایی از جمله آلمان و ایتالیا هم امسال پرونده های عدم ثبت شبیه به ایران دارند. بنابراین ثبت جهانی چنین پرونده‌هایی به مجموعه عوامل مختلف و پیچیده بستگی دارد و نمی‌شود یک عامل برایش در نظر گرفت. ایران حالا مسیری سخت و دشوار در قانع کردن اعضای یونسکو برای ثبت جهانی ماسوله پیش رو دارد و اگر تیم اعزامی ایران به ریاض بتواند کشورهای عضو را برای گرفتن نظر مساعد در تغییر سرنوشت ماسوله از عدم ثبت به وضعیت دیگر قانع کند، اتفاق مهمی در ثبت پرونده‌های جهانی ایران خواهد بود.
ایران پیشتر نیز در برخی پرونده های ثبت جهانی نظیر پرونده ثبت جهانی جنگل‌های ارسباران با گزارش مشابه ایکوموس جهانی مواجه شده بود و پس از دفاع و رایزنی در این پرونده توانست نظر یونسکو را بر بازگرداندن پرونده برای برطرف کردن ایرادات به جای رد کامل تغییر دهد و دو سال بعد ارسباران را ثبت جهانی کند. حالا همان مسیر نیز برای ثبت جهانی ماسوله مقابل ایران قرار دارد و اگر دفاع ایران از پرونده ماسوله در اجلاس ریاض مناسب باشد، احتمال تغییر نظر کمیته میراث جهانی به مراحل دیگر نیز وجود دارد و این شانس برای جهانی شدن ماسوله باقی خواهد ماند.
اما این مسیر بسیار دشوار و حتی در نگاه اول دور از ذهن می‌نماید. بنابراین تیم اعزامی ایران به عربستان برای دفاع از پرونده ماسوله در اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو آزمونی دشوار را پشت سر خواهد گذاشت و اگر بتواند این پرونده را از عدم ثبت به دلیل گزارش ایکوموس توسط اعضاء در امان بدارد، قطعا پیروزی بزرگی کسب خواهد کرد. اما طی این مسیر سنگلاخ بسیار دشوار است و باید دید تیم ایران قادر به تغییر وضعیت ماسوله در ریاض خواهد بود یا آن که گزارش نهایی ایکوموس مورد تایید اعضای یونسکو قرار خواهد گرفت و ماسوله برای مدتی طولانی شانس جهانی شدن را از دست خواهد داد؟
