ثبت جهانی محور ساسانی در چهل و دومین اجلاس کمیته میراث جهانی از یونسکو رای مثبت گرفت.
محور ساسانی فیروز آباد در مسافت ۲۰۰ کیلومتر و برخورداری از ۸ سایت مهم ساسانی تا دوره اسلامی در منامه پایتخت بحرین به ثبت جهانی رسید.
به گزارش صدای میراث، اگرچه پیشتر خبرهایی از احتمال ثبت نشدن محور ساسانی فارس منتشر شده بود اما اعضای کمیته میراث جهانی یونسکو صبح امروز شنبه ۹ تیرماه به جهانی شدن محور ساسانی فارس براساس ارزشهای باستانی و علمی این محور رای مثبت دادند و محور ساسانی فیروزآباد فارس به ثبت جهانی رسید.
جالب آن که محور ساسانی فارس به اندازهای توانسته بود رای اعضای کمیته میراث جهانی را جلب کند که استرالیا، اسپانیا، مجارستان، آذربایجان، بوسنیو هرزگوین، گوآتمالا، بورکینافاسو، بحرین، تونس، برزیل، چین و دیگر کشورها همگی به ارزشهای جهانی محور ساسانی فارس مهر تایید گذاشتند و پیشنهاداتی برای مدیریت بهتر این محور باستانی ایران ارایه کردند.
پرونده ثبت جهانی محور ساسانی فارس یکی از طولانیترین پروندههای مطرح شده در اجلاس کمیته میراث جهانی در منامه پایتخت بحرین بود.
شانس ایران در ثبت جهانی ارسباران و محور ساسانی فارس چندان زیاد نبود. محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور در گفتوگویی که پیش از سفر به منامه از احتمال مخالفت یونسکو با ثبت جهانی محور ساسانی فارس خبر داد، اما گفته بود راه مذاکره همچنان باز است و میتوان با دیپلماسی و مذاکره اعضای یونسکو را به رای مثبت در ثبت جهانی ارسباران و محور ساسانی فارس متقاعد کرد.
او پیشتر از تغییر بسیاری از اعضای شورای میراث جهانی در یونسکو خبر داده بود و گفته بود این اتفاق موجب سخت شدن کار ایران در رایزنی با اعضای جدیدی است که هیچ شناختی از آنها وجود ندارد.
با این حال امروز کمیته میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی محور ساسانی فیروزآباد رای داد.
تکمیل پرونده منظر باستانشناسی محور ساسانی فارس ۳سال به طول انجامید. این محور آثار دوره ساسانی را در خود جای داده است و از شهرستان فیروزآباد با برخورداری از آثاری همچون کاخ اردشیر بابکان و قلعهدختر و نقش برجستهها آغاز و تا کاخ ساسانی سروستان و شهر تاریخی بیشاپور و تنگ چوگان در شهرستان کازرون ادامه مییابد.
استان فارس دارای بیشترین آثار دوره ساسانی است که با ارسال پرونده محور ساسانی فارس به یونسکو و رای مثبت اعضا به جهانی شدن این پرونده اکنون بسیاری از آثار تاریخی واقع در این محور در فهرست میراث جهانی بشر قرار گرفتهاند.
شورای جهانی بناها و محوطههای تاریخی در ارزیابی از پرونده محور ساسانی فارس از ایران خواسته بود برنامه خود را برای آینده شهر تاریخی گور و این موضوع که چرا محور ساسانی فارس در قالب یک پهنه و نه یک پرونده زنجیرهای برای ثبت جهانی مطرح شده است به ایکوموس جهانی ارسال کند.
ارزیاب یونسکو همچنین از وضعیت میدانی و مجموعه محور ساسانی در فیروزآباد، بیشابور، تنگه چوگان و غار شاپور بازدید کرده بود و گزارش وضعیت موجود و آنچه در پرونده اولیه مطرح شده بود را تنظیم و در اختیار یونسکو قرار داد. ارزیاب یونسکو همچنین از ایران خواسته بود مدارک و گزارشهای مفصلتری از آنچه در پرونده ثبت جهانی محور ساسانی فارس به یونسکو ارسال شده بود ارائه و در خصوص مرمت، ساماندهی و کاوشهای باستانشناسی در بیشابور و آنچه در فیروزآباد اتفاق افتاده بود اطلاعات بیشتری ارایه کند.
ایکوموس(شورای جهانی بناها و محوطه های تاریخی) نیز پرسشهایی در ارتباط با بحث زلزله در منطقه و حفاظت از بناهای تاریخی و مطالعات انجام شده مطرح کرد. آن ها همچنین از ایران خواسته بودند درباره برنامه آینده میراثفرهنگی برای شهر گور و برنامههای باستانشناسی آن محوطه توضیحات مفصلتری از آنچه در پرونده ارایه شده است ارسال کند.
استرالیا پیشنهاداتی درخصوص اصلاح پلان مدیریتی محور ساسانی فارس ارایه کرد که بسیاری از اعضای حاضر در کمیته میراث جهانی یونسکو از پیشنهادات آن کشور برای مدیریت بهتر محور ساسانی فارس استقبال کردند. صبت جهانی محور ساسانی فارس را شاید نخستین پرونده ایران دانست که به دلیل برخورداری از ارزشهای باستانی و تاریخی و همچنین دانش شهرسازی و معماری و توجه به ادیان در دوره باستان مورد توجه شمار زیادی از اعضای یونسکو قرار گرفت و از اروپا تا آفریقا و شرق دور و همسایگان ایران بر ثبت جهانی این محور تاریخی و ارزشمند ایران در فهرست جهانی یونسکو تاکید داشتند.