صدای میراث: سه روز از نوروز ۹۹ گذشته است. سفرهای نوروزی با هشدارهای مکرر از ابتدای شیوع کرونا در ایران کنسل شده و به گفته وزیر راه و شهرسازی ۲۰۰ هزار بلیت پرواز و ۳۰۰ هزار بلیت قطار نیز مسترد شد. صدها هزار بسته سفر خریداری شده از آژانس های گردشگری نیز به گفته فعالان این صنعت ابطال شده است تا سفر، عامل انتقال و جابه جایی بیشتر کرونا در کشور نشود.
در چنین شرایطی برخی شهروندان ایرانی با نادیده گرفتن تمامی هشدارهای سفر ترجیح داده اند با خودرو شخصی به دل جاده های کرونایی ایران بزنند و نه تنها خود و خانواده هایشان را که شهروندان دیگر شهرهای کشور را نیز در خطر قرار دهند و ریسک ابتلا به بیماری کرونا را در مسیرهای مختلف کشور بالا ببرند.
جمعیت هلال احمر کشور خبر داده است که در فاصله ۲۷ اسفندماه سال ۹۸ تا اول فرودینماه سال ۹۹ حدود ۹۷۰ هزار خودرو با جمعیت بالغ بر ۳ میلیون نفر از ۱۳ استان درگیر با ویروس کرونا خارج شده به سفر رفته اند که حدود ۲۴۰۰ تن از آن ها در پایش های جاده ای دارای علائم بیماری کرونا همچون تب بودند.
فرمانده پلیس راه کشور نیز گزارش کرده است که تنها در ۲۸ اسفندماه سال ۹۸ یک میلیون و ۱۱۲ هزار تردد در جادههای کشور ثبت شده است. اما علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی می گوید که از ۲۵ اسفندماه تا ابتدای فروردین ماه سفر در ایران با کاهش ۵۱ درصدی مواجه شده و حتی در روز نخست فروردین ماه نیز سفرهای نوروزی با کاهش ۶۱ درصدی نسبت به سال قبل مواجه شده است.
معامله کثیف پلاک خودرو در سفرهای نوروزی
خودسری و سهل انگاری برخی شهروندان در اقدام به سفر درست در شرایطی که تمامی خدمات گردشگری در کشور لغو شده است و تمامی مراکز فرهنگ و تاریخی کشور نیز به دلیل شیب بالای ابتلا به کرونا تعطیل شده اند، بیانگر فقدان مسئولیت اجتماعی در میان طیفی از جامعه ایرانی است که هشدارها را نادیده گرفته و اقدام به سفر کرده اند.
در روزهایی که برخی مردم در استان های شمالی ورودی شهرهای شمال کشور را سد کردند تا مانع از ورود گردشگران به استان های پرخط شمال کشور شوند و پس از آن نیز با تمهیدات استانی تنها به خودروهای دارای پلاک بومی اجازه ورود به استان ها و شهرهای شمالی داده شد، جسته گریخته خبرهایی از معامله پلاک خودرو توسط برخی سودجویان در شهرهای شمالی کشور منتشر شد.
برخی شهروندان ساکن گیلان به صدای میراث خبر دادند که برخی افراد سودجو در قبال دریافت ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان پیشنهاد تعویض پلاک های غیربومی با پلاک بومی را برای دور زدن قوانین مقابله با کرونا به مسافرانی که هشدار سفر در نوروز را نادیده گرفته اند، برای ورود به این استان می دهند.
همین دیروز نیز مقامات استانی در فارس اعلام کردند که تغییر دادن پلاک خودرو به عنوان اجازه ورود به این استان یک جرم بزرگ است که با مجازات های سنگین روبرو می شود.
همین اعلام مشخص می کند که در استان فارس نیز معامله پلاک خودرو از سوی مسافران بی مسئولیت که در شرایط کرونایی کشور ترجیح داده اند سفر کنند و ریسک انتقال و ابتلا به کرونا را به جان بخرند با افراد سودجو جریان دارد.
طی روزهای گذشته که ایران به تسخیر ویروس کرونا درآمده است تمامی کادر پزشکی و درمانی کشور با التماس از مردم خواسته اند که در خانه بمانند و سفرهای خود را کنسل کنند. سفر عامل اصلی انتقال و جابه جایی بیماری کرونا در کشور است و بارها وزیر بهداشت و رییس جمهوری و حتی برخی مردم عادی در شبکه های مجازی توصیه کرده اند که به جای سفرهای نوروزی در وضعیت قرمز سلامت ایران، در خانه بمانند و با این اقدام قله ابتلا به کرونا در کشور را کاهش دهند.
سیاست سختگیرانه
دولت هنوز سفر را بطور کامل ممنوع اعلام نکرده و اجازه ورود جدی نیروهای مسلح برای بستن مرزهای ورودی و خروجی استان ها با هدف کاستن از سفرها نداده است. با این حال برخی سیاست های محدود کننده سفر در برخی نقاط جاده ای کشور به اجرا گذاشته شده است تا سفر در نوروز را بصورت جدی از سوی شهروندان بی توجه به هشدارها کاهش دهد.
نمونه این تمهیدات در پایش و کنترل مسافران ورودی و خروجی شهرها و استان های کشور قابل مشاهده است که حتی به شناسایی بیماران مبتلا به کرونا یا دارای علایم ابتلا به کرونا هستند کمک می کند. نمونه دیگر از سیاست های محدود کننده سفر نیز بازگرداندن مسافران از دروازه ورودی به برخی شهرها و استان های کشور به شهر و استان مبداء است. در همین رابطه در استان خوزستان که طی سه سال گذشته در میان ۵ استان برتر گردشگری نوروزی قرار داشت اعلام شده است که مسافران و گردشگران در شرایط کرونایی کشور حق ورود به خوزستان ندارند. غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان دیروز در مقابل دوربین تلویزیون از مسافران نوروزی خواست که خوزستان را از فهرست سفر حذف کنند. او گفت: از هموطنان تقاضا می شود که از سفر به خوزستان پرهیز کنند چون از همان بدو ورود به شهرهای خود بازگردانده می شوند و اجازه ورود مسافر و گردشگر به خوزستان داده نمی شود.
نوروز ۹۹ و آمار سفر در دو سال گذشته
نگاهی به آمار سفرهای نوروزی سال های ۹۷ و ۹۸ مشخص می کند که سفرهای نوروزی درایران در سال ۹۹ که بیماری کرونا به جان ایران افتاده است با کاهش چشمگیر مواجه شده است و البته نباید آمار جمعیت هلال احمر را که از سفر ۳ میلیون ایرانی از استان های درگیر کرونا خبر داده است از نظر دور داشت.
پایه آماری سفرهای نوروزی در کشور، از روز ۲۷ اسفندماه محاسبه می شود و اکنون وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفته است که سفرهای نوروزی ایرانی ها از ۲۵ اسفندماه سال ۹۸ تا اول فرودین ماه سال ۹۹ به میزان ۵۱ درصد کاهش یافته است.
علی اصغر مونسان همچنین اعلام کرده است که سفرهای نوروزی ایرانی ها در نخستین روز از فروردین ماه نیز با ۶۹ درصد کاهش نسبت به سال های قبل مواجه بوده است.
حتی اگر این آمار صحیح باشد، اما در نگاه بدبینانه به اعداد می توان نتیجه گرفت که هنوز ۳۱ درصد مسافران نوروزی در نخستین روز از فروردین ماه سال ۹۹ که کشور همچنان در نبرد با کرونا است، به جاده های ایران زده اند و ریسک ابتلا به کرونا در کشور را بالا برده اند.
بررسی صدای میراث از آمار سفرهای نوروزی در سال ۹۷ نشان می دهد که اگرچه در نوروز ۹۷ تمامی ۶۰ کانتر پروازی فرودگاه امام خمینی (ره) تهران عملیاتی بودند و براساس آماری که علی رستمی مدیرعامل فرودگاه بین المللی امام خمینی ارایه کرد، پروازهای ورودی و خروجی این فرودگاه در نوروز ۹۷ به میزان ۱۴ درصد افزایش یافت.
در فرودگاه مهرآباد تهران نیز پروازهای نوروز ۹۷ شامل ۴۷۰ پرواز داخلی شد. تعداد پروازهای داخلی در نوروز ۹۷ البته نسبت به سال ۹۶ که تعداد پروازهای نوروزی به ۴۹۰ پرواز رسیده بود، با اجرایی شدن سیاست آزادسازی نرخ بلیت پرواز با کاهش مواجه بود.
بررسی صدای میراث از آمار سفرهای نوروزی سال ۹۷ مشخص می کند که از ۲۷ اسفندماه سال ۹۶ تا سوم فروردین ماه سال ۹۷، تعداد ۱۷ میلیون و ۳۲۷ هزار و ۸۵۵ اقامت در کشور ثبت شد. ۱۹ میلیون و ۴۵۳ هزار و ۱۵۳ بازدید نیز از اماکن تاریخی و فرهنگی ثبت شد. تا ۴ فروردین ماه سال ۹۷ نیز تعداد ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار سفر جاده ای در کشور ثبت شده بود. مازندران، گیلان و خراسان رضوی نیز در این مدت در صدر جدول سفرهای نوروزی ایران قرار داشتند.
رییس وقت سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور که حالا وزیر میراث فرهنگی شده است، البته آمار کلی سفرهای نوروزی سال ۹۷ را اینگونه اعلام کرد: «از ۲۷ اسفندماه سال ۹۶ تا ۱۷ فروردین ماه سال ۹۷ تعداد ۷۴ میلیون اقامت در کشور ثبت و ۱۳۲ میلیون بازدید از اماکن گردشگری کشور انجام شد. به گفته او، مازندران، گیلان، بوشهر، خراسان رضوی، هرمزگان، خوزستان و فارس به ترتیب صدرنشین سفرهای نوروزی سال ۹۷ شدند.
صدای میراث البته سری نیز به آمار سفرهای نوروزی سال ۹۸ زده است تا مشخص شود وضعیت سفرهای نوروزی در کشور با توجه به سیلاب بهاری سال ۹۸ که به کنسل شدن بسیاری از سفرهای نوروزی در هفته نخست نوروز انجامید چگونه بود؟ براساس آمارهای ستاد سفر، از ۲۷ اسفندماه سال ۹۷ تا ۱۵ فروردین ماه سال ۹۸، تعداد ۷۴ میلیون و ۳۰۰ نفر شب اقامت در کشور ثبت شد و ۱۸ میلیون ایرانی به سفر نوروزی رفتند.
مسافران نوروزی تلاش ها برای مقابله با کرونا را قربانی می کنند
بدین ترتیب اگر آمار ارایه شده از سوی جمعیت هلال احمر ایران را به عنوان نخستین آمار رسمی از سفرهای نوروزی در ایران مبتلا به کرونا در سال ۹۹ بدانیم می توان گفت کاهش سفرهای نوروزی از ۲۷ اسفندماه سال ۹۸ تا نخستین روز از سال ۹۹ با هشیاری جمع زیادی از هموطنان ایرانی محقق شده و گام مهمی در مسیر مقابله با ویروس کرونا در کشور با مشارکت جمعی ایرانی ها برداشته شده است. با این حال همان ۳ میلیون جمعیت مسافر در جاده های نوروزی ویروس زده ایران که ۲۴۰۰ تن از آن ها در پایش های جاده ای دارای علائم ابتلا به کرونا بودند می توانند مهمترین در نقش ناقلان جدی کرونا به دیگر هموطنان ایفای نقش کنند مسیر مقابله با ابتلا به کرونا را سخت تر کنند و تلاش ها برای مقابله با کرونا را قربانی تصمیم خود برای سفر نوروزی در جاده های کشور کنند.