پنج شنبه, ۲۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳

راستی آزمایی صدای میراث از ماجرای سعدآباد | پاسخ مقامات سعدآباد به ابهامات بزرگ ترین مجموعه تاریخی پایتخت

0 انتشار:

صدای میراث: انتشار گزارش‌های متعدد از وضعیت مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد تهران اگرچه با شکایت مدیر این مجموعه از صدای میراث مواجه شد، اما مقامات سعدآباد با درخواست صدای میراث برای حضور در سعدآباد و راستی آزمایی گزارش‌های منتشر شده در صدای میراث موافقت کردند و این گزارش حاصل گفت و گوها و پاسخ بخش های مختلف مجموعه سعدآباد به گزارش‌هایی است که صدای میراث طی چند روز گذشته از وضعیت این مجموعه تاریخی – فرهنگی منتشر کرد و حالا با حضور میدانی در این مجموعه تلاش کرده است تا جهت راستی آزمایی گزارش‌های منتشر شده که بر پایه اظهارات کارشناسان و کارکنان سعدآباد و… منتشر شده بود، اقدام کند.

صدای میراث در گزارش‌های خود به موضوعات مرتبط با هاردهای سعدآباد که در مطالب پیشین ادعا شده بود با هدف کپی‌برداری از سوی مدیر سعدآباد از مرکز اسناد این مجموعه تاریخی – فرهنگی به دفتر حسین علوی منتقل شده است پرداخته بود. در این گزارش ها همچنین به نقش پررنگ محمد رضا ورزی فیلمساز و سازنده سریال های تاریخی نظیر معمای شاه و پروین اعتصامی که عضو شورای راهبردی سعدآباد نیز هست، باز هم بر پایه اطلاعاتی که کارکنان و کارشناسان این مجموعه تاریخی و البته وزارت میراث فرهنگی در اختیار صدای میراث قرار داده بودند، پرداخته بود.

گزارش‌های دیگری نیز از وضعیت آبگرفتگی موزه ظروف سلطنتی سعدآباد با طرح این موضوع که مدیر سعدآباد به هشدارهای سال گذشته درخصوص آبگرفتگی این موزه بی‌توجه بوده است منتشر شد. این گزارش بر پایه نامه ای تنظیم و منتشر شد که مربوط به اسفندماه سال گذشته و با مضمون هشدار جهت آبگرفتگی و برف روبی موزه ظروف سلطنتی بود. آبگرفتگی موزه ظروف سلطنتی سعدآباد اما در فروردین ماه رخ داد و گردش نامه هشدارآمیز اسفندماه سال گذشته که به صدای میراث ارسال شده بود کامل نبود.

گزارش های صدای میراث البته که بر مبنای اظهارات و تماس های متعدد بخشی از کارکنان و کارشناسان سعدآباد منتشر شد و در بخشی از آن‌ها به تعطیلی و تخلیه موزه و مرکز اسناد سعدآباد نیز پرداخته شد. اما در تمام مدتی که صدای میراث مشغول انتشار گزارش‌های سعدآباد بود، مدیران و مقامات این مجموعه تاریخی – فرهنگی در اختیار وزارت میراث فرهنگی، سیاست سکوت مطلق در پیش گرفتند و تنها در یک مورد، آن هم اداره کل موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی وزارت میراث فرهنگی جوابیه ای درباره هاردهای سعدآباد منتشر و در آن اعلام کرد که «هیچ آسیبی به هاردهای سعدآباد نرسیده است.»

صدای میراث در گزارش های خود البته به مدیر سعدآباد نیز پرداخت که چرا به هشدارها در مورد آبگرفتگی موزه سلطنتی بی توجه بوده و چرا کارکنان این مجموعه تاریخی را پس از انتشار گزارش های سعدآباد تهدید به تشکیل پرونده های امنیتی کرده است؟ همچنین در این گزارش‌ها همچون گزارش دیگر رسانه ها، حسین علوی، مدیر مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد، خواهرزاده آقای حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان معرفی شده بود.

با گذشت چند روز از انتشار این گزارش ها و بررسی های جاری از سوی دستگاه های نظارتی، حالا مقامات سعدآباد به درخواست صدای میراث برای حضور در این مجموعه و راستی آزمایی گزارش‌هایی که منجر به طرح شکایت مدیر سعدآباد از مدیر مسئول این سایت تخصصی حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مرجع قضایی شد، پاسخ مثبت داد و صدای میراث توانست با حضور میدانی در سعدآباد فرصت راستی آزمایی گزارش های منتشر شده را با حضور یگان حفاظت سعدآباد، دفتر فنی، اداره اموال و … به دست آورد. این حضور چند ساعته موجب شد تا در بازدید میدانی از مجموعه های متعدد موزه ای سعدآباد، صدای میراث به طرح پرسش‌های متعدد خود برپایه گزارش های منتشر شده از بخش های مختلف سعدآباد نیز اقدام کند.

این گزارش حالا برپایه اطلاعات دریافتی از بخش های مختلف سعدآباد و ساعت‌ها پرسش و پاسخ با مسئولین بخش های مختلف از جمله یگان حفاظت، اداره اموال، دفتر فنی این مجموعه تاریخی – فرهنگی و… آن هم با هدف ایجاد فرصت برای کارشناسان و مدیران سعدآباد جهت پاسخگویی حضوری به گزارش های صدای میراث و راستی آزمایی گزارش های پیشین در این رسانه، منتشر می‌شود.

ماجرای هاردهای سعدآباد

صدای میراث در گزارش نخست خود از سعدآباد خبر داد که سه هارد ارزشمند این مجموعه حاوی میلیون ها سند و تصویر از مرکز اسناد سعدآباد، بدون داشتن صورتجلسه برداشته شده و با هدف کپی گرفتن از آن ها به دفتر مدیر منتقل شده که پس از آن یکی از هاردها خالی و به واحد انفورماتیک این مجموعه منتقل شده است. در آن گزارش به نقل از کارشناسان سعدآباد آمده بود که این هارد اصلی حاصل ۳۰ سال تلاش مستندنگارها برای آرشیو اسناد و تصاویر سعدآباد بود. اما حالا ماجرای هاردهای مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد از بخش حفاظت و دفتر مدیر مجموعه راستی آزمایی شده و اطلاعاتی متفاوت از آنچه در گزارش صدای میراث منتشر شده بود به دست آمد.

براساس یافته‌های صدای میراث، تعداد هاردهای حاوی اطلاعات مرکز اسناد ۲ هارد بوده که یکی از آن ها بک آپ هارد اول بود و اطلاعات موجود در آن در اختیار تمامی موزه های این مجموعه است و در این مجموعه دست به دست می شود. این هاردها حاوی تصاویر اشیای موجود در موزه ها و مخازن است که از زوایای متعدد گرفته شده و ارزش تاریخی ندارد. براساس یافته های صدای میراث در پیگیری ماجرای هاردهای سعدآباد، اطلاعات ارایه شده به این رسانه در مورد هاردها اندکی مخدوش بود. چون امکان کپی برداری آن ها در دفتر مدیر هم وجود ندارد. تمامی پورت های کامپیوترهای سعدآباد غیر از کامپیوتر موجود در حراست سعدآباد قفل هستند و امکان اتصال به فلش مموری یا کابل های یو.اس.پی را ندارند. هاردهای مورد ادعا نیز در ردیف هاردهای ویژه سعدآباد هستند که به هر دستگاهی متصل شوند آی.پی دستگاه‌ها متصل شده درون هاردها ذخیره می شود. مسئولین سعدآباد با تکیه بر این ویژگی‌ها کپی برداری از هاردهای مرکز اسناد را تکذیب کردند و گفتند اطلاعات هاردها در اختیار تمام موزه های مجموعه قرار دارد.

ابهامات آبگرفتگی در موزه ظروف سلطنتی

آبگرفتگی موزه ظروف سلطنتی سعدآباد در دسته گزارش‌هایی قرار داشت که با برخورداری از ارزش‌های خبری امکان انتشار یافته بود. اما ماجرای آبگرفتگی موزه ظروف چه بود؟ ناودان های موزه ظروف به دلیل آن که تعداد زیادی از درختان چنار و … ساختمان این موزه را احاطه کرده اند، در فصول بهار و همزمان با گرده افشانی و البته شرایط جوی، دچار گرفتگی با برگ‌ و گرده درختان شده بود. این موضوع البته در گزارش صدای میراث هم آمده بود. اما یک برگ نامه مربوط به اسفندماه سال گذشته با موضوع برف روبی و هشدار آبگرفتگی از سعدآباد به صدای میراث ارسال شد و این رسانه نیز بر مبنای آن به مدیر این مجموعه پرداخت که چرا به هشدارهای سال قبل برای برطرف ساختن ایرادات ساختمان این موزه و نظافت ناودان ها توجه نکرده است.

اما این نامه نه تنها ارتباطی به آبگرفتگی فروردین ماه نداشت که صدای میراث توانست با همکاری یگان حفاظت سعدآباد و در حضور مدیران این مجموعه اجازه دسترسی به درختواره محرمانه نامه های سعدآباد را بیابد. براساس مشاهدات صدای میراث، نامه ارسال شده به این رسانه، مربوط به اسفندماه سال گذشته و بارش سنگین برف در سعدآباد بود و ارتباطی به آبگرفتگی فروردین ماه نداشت.

صدای میراث با حسن نیست مسئولین سعدآباد توانست به درختواره ارجاعات این نامه و پاسخ ها و پیگیری های بعدی نیز دسترسی داشته باشد و با مشاهده بخش تکمیلی نامه ارسال شده مشخص شد، اسفندماه سال قبل و زمان بارش برف، مدیر موزه سلطنتی سعدآباد در نامه ای به مدیر این مجموعه از او خواسته است که برف روبی پشت بام ساختمان این موزه انجام و ایرادات موجود در ساختمان برطرف شود. همان روز نیز مدیر مجموعه سعدآباد دستورات لازم را صادر کرده است . هر دو نامه و گزارش کار مشخص می کند که در ۱۲ اسفندماه سال گذشته زمانی که رییس موزه ظروف سلطنتی سعدآباد در نامه ای به حسین علوی، مدیر این مجموعه تاریخی درخواست می کند برف روبی سقف موزه انجام شود، همان روز پیگیری ها آغاز می‌شود و چهار روز بعد یعنی در تاریخ ۱۶ اسفندماه سال گذشته، اداره فنی مهندسی مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد، در گزارشی اعلام می کند که برف روبی انجام شده و حتی ناودان های این موزه نیز فنرزنی و باز شده اند.

این در حالی است که در گزارش صدای میراث با استناد به همان نامه اولیه درخواست رفع مشکل، آبگرفتگی فروردین ماه سعدآباد به این نامه ارتباط یافته بود و نامه های تکمیلی در اختیار صدای میراث قرار نگرفته بود. در راستی آزمایی صدای میراث همچنین مشخص شد که وظیفه هرگونه محافظت و رفع ایرادات موزه ظروف سلطنتی سعدآباد با شخص مدیر موزه است و در صورتی که رییس موزه نتواند از ساختمان در اختیار خود مراقبت کند باید پاسخگوی مدیران سعدآباد باشد.

آیا مدیر مجموعه سعدآباد خواهرزاده مدیر مسئول کیهان است؟

صدای میراث در گزارش های خود همچون برخی دیگر از رسانه‌های کشور که به اشتباه حسین علوی، مدیر مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد را خواهرزاده آقای حسین شریعتمداری اعلام کرده اند، او را اینگونه خطاب کند. این ادعا البته یکی از ایرادات مدیر سعدآباد به گزارش های صدای میراث بود که احتمالا در دادگاه نیز به آن استناد می‌شد. اما آیا حسین علوی، خواهرزاده آقای حسین شریعتمداری است؟ صدای میراث در راستی آزمایی گزارش های خود متوجه شد که این ادعا از اساس اشتباه است و مدیر مجموعه سعدآباد خواهرزاده آقای حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان نیست و این موضوع از اساس نادرست است.

محمدرضا ورزی و ماجرای مدیریت در سایه سعدآباد

محمدرضا ورزی کارگردان سینما است که ساخت سریال معمای شاه در دهه هشتاد و ساخت سریال پروین اعتصامی را در دهه جاری دارد. او با حکم علی دارابی معاون میراث فرهنگی کشور به عضویت شورای راهبردی سعدآباد منسوب شده است. اما براساس آنچه کارشناسان سعدآباد به صدای میراث اعلام کرده بودند، او از اعضای اصلی مدیریت سعدآباد معرفی شد که تصمیمات در سایه سعدآباد را اتخاذ می کند. صدای میراث حتی براساس اطلاعاتی که از برخی کارشناسان وزارت میراث فرهنگی و سعدآباد دریافت کرده بود اعلام کرد که او برای در اختیار داشتن لوکیشن رایگان سعدآباد برای ساخت سریال‌های خود برخی کارکنان این مجموعه را تهدید می کند. اما در راستی آزمایی صدای میراث از نقش محمدرضا ورزی کارگردان سینما و تلویزیون و عضو شورای راهبردی سعدآباد مشخص شد که او اگرچه از لوکیشن های سعدآباد برای ساخت سریال های خود استفاده کرده است اما به گفته مدیران این مجموعه، نقشی در تصمیم گیری های نهایی سعدآباد ندارد. اگرچه مدیران سعدآباد از او در مقام مشورت مشاوره هایی دریافت می کنند، اما براساس یافته های صدای میراث در نهایت، تمام تصمیم‌گیری‌های سعدآباد برعهده حسین علوی، مدیر این مجموعه که البته با اختیارات ویژه از سوی وزیر میراث فرهنگی به مدیریت این مجموعه گمارده شده است.

پیگیری های صدای میراث از برخی مسئولین سعدآباد برای دستیابی به پاسخ این پرسش و با هدف راستی آزمایی این موضوع که آیا محمدرضا ورزی، سعدآباد را برای گرفتن لوکیشن های رایگان تولیدات سینمایی و تلویزیونی احاطه کرده است، مشخص کرد که چنین موضوعی صحت ندارد و متقاضیان گرفتن لوکیشن های تولیدات تلویزیونی و سینمایی براساس معرفی نامه های ارسال شده از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نه تنها از سال های دور که همین حالا نیز در این مجموعه برای تولیدات فرهنگی خود فعالیت دارند و در برخی لوکیشن های سعدآباد در حال تولید محصولات سینمایی یا تلویزیونی هستند. بنابراین حضور در لوکیشن های سعدآباد تنها محدود به محمدرضا ورزی کارگردان سینما و تلویزیون و در انحصار او نیست. ضمن آن که پروژه پروین اعتصامی از همان ابتدا بصورت مشارکتی با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شده و این وزارت خانه حتی برای ساخت این مجموعه تلویزیونی بودجه مشخص تخصیص داد تا نه تنها سریال زندگی پروین اعتصامی از شاعران نامدار ایران که وجهه تاریخی نیز دارد، ساخته شود که لوکیشن های تاریخی سعدآباد نیز در این سریال به تصویر کشیده شود و بدین برندسازی بهتری از این مجموعه صورت بگیرد.

اما وضعیت سعدآباد؟

مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد بی‌ تردید بزرگترین و وسیع‌ترین مجموعه‌ موزه‌ای کشور با دارا بودن بیش از ۲۰ موزه است که به یکی از پربازدیدترین مجموعه های تاریخی فرهنگی کشور تبدیل شده و از درآمد سرشار برای خزانه دولت برخوردار است. این مجموعه تاریخی البته با حاشیه هایی نیز در دوره های مختلف مواجه بوده است. اما صدای میراث که موفق به حضور میدانی و بازدید از مجموعه های متعدد این مجموعه با همراهی یگان حفاظت سعدآباد شد، دریافت که برغم تخصیص نیافتن بودجه های دولتی به وزارت میراث فرهنگی و در ردیف آخر قرار داشتن این وزارتخانه در بحث تخصیص بودجه که داد وزیر را هم درآورده است، برخی اقدامات زیرساختی را با بودجه بازمانده از دوران مدیریت پیشین سعدآباد انجام داده است.

بازسازی و نوسازی و احداث سرویس‌های بهداشتی که به گفته مسئولین سعدآباد به ۳۶ چشمه رسیده است، نصب زباله گیر در بالادست رودخانه سعدآباد برای مهار زباله های سمی دربند که یکی از آفات جدی درختان سعدآباد در سال های گذشته بود و بدون همکاری شهرداری تهران و با بودجه مجموعه سعدآباد موجب پاکسازی رودخانه از بالادست شده است، آسفالت مسیرهای دسترسی برای تسهیل عبور و مرور بازدید کنندگان و سنگفرش بخش‌هایی از مسیرهای دسترسی به موزه های این مجموعه، کاشت ۵۵۰ نهال که بیشتر آن ها از گونه چنار هستند. احداث موزه هنرهای زیبا که به لحاظ ارزش آثار هنری موجود در آن و به گفته مسئولین سعدآباد چندین پله بالاتر از آثار موجود در موزه هنرهای معاصر تهران است، افزایش حقوق پرسنل و تشویق آن‌ها به انجام فعالیت ها با ارایه تشویقات مالی، مرمت کامل ساختمان تاریخی موزه برادران امیدوار که یکصد سال قدمت دارد، افزایش یک هکتار به وسعت مجموعه سعدآباد در روزهای گذشته که در اختیار وزارت میراث فرهنگی است ، تصمیم به راه اندازی مجدد موزه و مرکز اسناد سعدآباد پس از مرمت ساختمان مدیریت جدید سعدآباد و… از جمله اتفاقاتی است که صدای میراث با حضور در مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد شاهد آن بود.

نقدهای صدای میراث همچنان برجا است؟

سایت خبری – تحلیلی صدای میراث از سال ۱۳۹۷ آغاز به کار کرده است و در تمام این سال ها با توجه ویژه به موضوعات تخصصی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به تحلیل و اطلاع رسانی موضوعات مرتبط با این سه حوزه البته با نگاه انتقادی و با هدف صیانت و حفاظت بیشتر از آثار تاریخی، رونق گردشگری و ترویج صنایع دستی پرداخته است.

این نخستین بار است که گزارش‌های صدای میراث درخصوص ماجراهای سعدآباد نیازمند راستی آزمایی شد. سایت صدای میراث در تمام سال‌های فعالیت خود تلاش کرده است با در نظر گرفتن دقت و صحت انتشار اطلاعات در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، گام موثری در اطلاع‌رسانی صحیح در این حوزه بردارد و با اتکاء به نظرات کارشناسان هر سه حوزه، تحلیل ها و نقد و نظرهای مختلف را به اطلاع افکارعمومی و تصمیم‌گیرندگان اصلی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برساند.

گزارش های منتشر شده از سعدآباد اما در سکوت کامل مسئولین سعدآباد، برای نخستین بار نیازمند راستی آزمایی شد. این راستی آزمایی نه به دلیل شکایت مدیر سعدآباد از صدای میراث که به دلیل تعلق خاطر این رسانه و کارکنان آن به موضوع میراث فرهنگی و صیانت از داشته های تاریخی – فرهنگی متعلق به مردم ایران صورت گرفت.

صدای میراث راستی آزمایی از گزارش های منتشر شده را برپایه رفتار حرفه‌ای و اخلاق روزنامه‌نگاری با هدف مهیا کردن فرصت پاسخگویی به گزارش های منتشر شده و از آن مهمتر ارایه اطلاعات تکمیلی با امید به صحت اطلاعات انجام داده است. به همین دلیل درخواست حضور میدانی در مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد را با مسئولین بخش های مختلف این مجموعه و وزارت میراث‌فرهنگی و با هدف صحت‌سنجی بخشی از اطلاعات ارسال شده به این رسانه مطرح کرد که با نظر مثبت هر دو مجموعه مواجه شد. راستی آزمایی صدای میراث از گزارش های خود اما با اتکاء به اطلاعات مورد نیاز ارایه شده از سوی بخش های مختلف سعدآباد و همچنین فراهم آوردن امکان دسترسی این رسانه به برخی مکاتبات محرمانه درون سازمانی این مجموعه فراهم شد.

print

لطفا دیدگاه خود را ثبت کنید