جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳

پایان کاوش محوطه باستانی ازبکی با یک میلیارد تومان قرض و وام | باستان شناس‌ها در کاوش دوشان تپه به چه آثاری رسیدند؟

0 انتشار:

صدای میراث: هشتمین فصل کاوش محوطه باستانی دوشان تپه از محوطه های اقماری تپه ازبکی در شهرستان نظرآباد استان البرز در حالی فردا به پایان می‌رسد که این فصل از کاوش یک میلیارد تومان هزینه داشته و آنطور که دکتر مهرداد ملک زاده، سرپرست هیات کاوش باستان شناختی دوشان تپه به صدای میراث گفته است، هنوز هیچ بودجه ای به او داده نشده و کاوش های باستان شناسی در این محوطه باستانی با قرض و وام و بدهی مدت دار به پایان رسیده است.

محوطه باستانی و ثبت ملی شده ازبکی که قدمت آن به هزاره نهم پیش از میلاد یعنی ۱۱ هزار سال قبل تا هزاره دوم پیش از میلاد می‌رسد، حدود ۱۲۰ هکتار وسعت دارد و کاوش های باستانی شناسی در آن از سال ۱۳۷۷ توسط دکتر یوسف مجیدزاده باستان شناس مشهور ایرانی تا سال ۱۳۸۴ ادامه یافت و پس از آن نیز کاوش ها متوقف نشد و محوطه های اقماری تپه اصلی ازبکی نیز کاوش شد. محوطه باستانی ازبکی دارای ۵ محوطه و تپه باستانی شامل جیران تپه، مارال تپه، دوشان تپه، تختگاه ازبکی و تپه ازبکی یا دژ اصلی ازبکی است که کاوش های باستان شناسی در آن ها طی سال های متوالی ادامه یافته است و حالا فصل هشتم کاوش در دوشان تپه آن به پایان رسیده است. این محوطه یک محوطه متعلق به دوره ماد است که سفال های خاکستری در دژ اصلی که دژ حکمرانی ازبکی بود و سفال های آلویی در تپه های اقماری که محل زندگی مردم معمولی بود کشف شده است.

سال های دهه ۷۰ و در دوره اصلاحات رییس جمهور وقت ایران که برای حضور در اجلاس گفت و گوی تمدن های بشری سازمان ملل حضور یافته بود، یک خشت ۹ هزار ساله از محوطه های اقماری تپه ازبکی را به سازمان ملل برد و به نشانه معرفی فرهنگ و تاریخ ایران به کوفی عنان دبیر کل وقت سازمان ملل تقدیم کرد. این خشت اکنون به عنوان امانت ایران در ورودی سوم سازمان ملل نگهداری می‌شود.

اما هیات باستان شناسی دوشان تپه در این فصل از کاوش که با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شده است، دنبال چه یافته هایی بود؟ دکتر مهرداد ملک زاده به صدای میراث گفته است که این هیات به دنبال یافتن آثاری از دوره ماد در محوطه ازبکی بود و تصور می شد همچون دیگر محوطه های اقماری تپه ازبکی که متعلق به دوره ماد است و آثاری از هزاره نهم پیش از میلاد نیز در آن یافت شده، مربوط به دوره ماد باشد، به بخشی از یک سازه‌ معماری رسیده ایم که احتمالا یک فضای اداری است و سایز خشت ها و نوع چینش دیوارها نیز شبیه به معماری دوره هخامنشی است.

سرپرست هیات کاوش باستان شناسی تپه ازبکی به صدای میراث گفت: هنوز تا پایان بررسی های علمی و نتیجه کاوش ها به طور قطع نمی توانم بگویم که معماری کشف شده «دوشان تپه» در محوطه باستانی ازبکی، هخامنشی است ولی شواهدی که به آن ها رسیده ایم در موضوع سایز و نوع چینش خشت‌ها می توانیم بگوییم که به احتمال زیاد با یک بنای دوره هخامنشی مواجه هستیم.

مهرداد ملک زاده تاکید کرد: اگر واقعا این سازه هخامنشی باشد، برای نخستین بار است که در محوطه باستانی ازبکی که مختص به دوره مادها است یک اثر هخامنشی یافت می شود و این موضوع می‌تواند بیانگر وجود دوره هخامنشی در محوطه ازبکی باشد.

سرپرست کاوش های باستان شناختی دوشان تپه در محوطه باستانی ازبکی که از سه ماه قبل آغاز شده و فردا به پایان می‌رسد با اعلام این که هنوز بودجه و اعتبار این کاوش به او پرداخت نشده است، گفت: روزانه ۵ میلیون تومان تنها هزینه غذای پرسنل فعال در کاوش دوشان تپه بود و هنوز پول کارشناسان و باستان شناسان و حتی کارگرانی که در این کاوش حضور داشتند پرداخت نشده است و به همین دلیل بخشی از کارگران و کارشناسان این کاوش به دلیل آن که حقوق خود را دریافت نکردند قهر کردند و ما را در کاوش تنها گذاشتند.

مهرداد ملک زاده گفت: یک میلیارد تومان هزینه کاوش این فصل بود که هنوز پرداخت نشده است. این در حالی است که تاکنون سابقه نداشته است که یک باستان شناس ناچار باشد برای اتمام کاوش باستان شناسی خود به گرفتن قرض و وام شود و بدهکار برخی افراد شود. بنابراین امیدوارم این بودجه هر چه سریعتر پرداخت شود تا بتوانیم قرض خود را به افرادی که تلاش کردند این هیات را در کاوش باستان شناختی خود یاری کنند پرداخت کنیم.

مهرداد ملک زاده گفت: تخمین می‌زنیم دوشان تپه نیاز به ۵ فصل کاوش باستان شناختی داشته باشد چون تاکنون بخشی از معماری نویافته را در ترانشه ای که به ابعاد ۷ متر در ۷ متر حفر کردیم زیر خاک پنهان مانده و نمی‌دانیم دیوار اصلی این سازه تا کجا ادامه دارد.

ملک زاده همچنین اعلام کرد: به احتمال زیاد سازه کشف شده در هشتمین فصل از کاوش محوطه باستانی دوشان تپه ازبکی کاربری اداری وجود داشته است و البته هنوز به این نظر قطعی نرسیده ایم ولی با توجه به نوع معماری و این که بخشی از محوطه باز و یک محوطه خالی بوده است به نظر می‌رسد با یک محوطه اداری طرف هستیم که قطعیت یافتن این نظریه نیازمند تداوم کاوش در دوشان تپه است.

 

print

لطفا دیدگاه خود را ثبت کنید